Eind juli ontdekte een natuurliefhebber een Klaverblauwtje (Cyaniris semiargus) aan de rand van het Zoniënwoud. Vrijwilligers van de Natuurstudiegroep Dijleland stelden vervolgens vast dat het om een kleine populatie van meerdere individuen ging. Het Klaverblauwtje is een zeer zeldzame dagvlinder waarvan het verspreidingsgebied in Vlaanderen zich beperkt tot zuidoost Limburg.
Zeldzame verschijning
Tot het begin van de 20e eeuw was het Klaverblauwtje een vrij algemeen voorkomende soort in grote delen van Vlaanderen. Deze dagvlinders verkiezen eerder nutriëntenarme, bloemenrijke graslanden met klaver als biotoop. De aanwezigheid van rode klaver is belangrijk: de vlinders zetten er hun eitjes op af en de rupsen voeden zich met de bloemen. Door het geleidelijke verdwijnen van dergelijke graslanden, verdween ook het Klaverblauwtje uit het landschap. De laatste waarneming in het Zoniënwoud dateert van de jaren ’40 van vorige eeuw. In Vlaanderen is sinds het begin van deze eeuw terug een populatie aanwezig in de omgeving van Lanaken.
De recente waarnemingen gebeurden in het noordoostelijk tipje van het Zoniënwoud, grenzend aan het Park van Tervuren. Als het om een natuurlijke kolonisatie gaat en de soort dus op eigen kracht tot de rand van het Zoniënwoud geraakt is, zal ze de komende jaren vermoedelijk nog opduiken op andere plaatsen in Vlaanderen. Toekomstige waarnemingen van het Klaverblauwtje in Vlaanderen kunnen helpen om duidelijker zicht te krijgen op de situatie.
Samenwerking met vrijwilligers loont
Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) staat in voor het beheer van het stuk Zoniënwoud dat gelegen is in het Vlaams gewest. Het evalueert samen met vlinderexperts en vrijwilligers van de Natuurstudiegroep Dijleland hoe de betreffende locatie optimaal beheerd kan worden om zo het voortbestaan van de populatie alle kansen te bieden in de toekomst. In het Zoniënwoud zijn wel meerdere vrijwilligers(groepen) actief die de soortenrijkdom in kaart brengen. Hun actieve inzet om de kennis over het gebied te vergroten wordt enorm geapprecieerd en vertaalt zich wel vaker in het beheer ervan.
Niet elke blauwe vlinder is een Klaverblauwtje
Het Klaverblauwtje maakt deel uit van de groep van de “blauwtjes”, vrij kleine dagvlinders waarbij voornamelijk de mannetjes van vele soorten gekenmerkt worden door een intens blauwe kleur op de bovenkant van de vleugels. Naast het Klaverblauwtje komen in de regio van het Zoniënwoud ook de veel algemenere soorten Icarusblauwtje, Bruin blauwtje en Boomblauwtje voor. Lang niet elk blauw vlindertje dat rondvliegt is dus een Klaverblauwtje. Kenmerkend voor het Klaverblauwtje is de afwezigheid van oranje markeringen op de vleugels, in tegenstelling tot het Icarus- en Bruin blauwtje. Bij het Boomblauwtje zijn deze markeringen ook afwezig, maar de grondkleur van de vleugels van het Boomblauwtje is zilverwit, in vergelijking met de crèmekleurig bruine onderkant van de vleugels van het Klaverblauwtje. Bij het Klaverblauwtje is de bovenkant van de vleugels van de mannetjes diep blauw en van de vrouwtjes egaal bruin.
Bron: Agentschap Natuur en Bos
Foto: © Paul Nuyts
