Het Bos in Vlaanderen is van een betere kwaliteit dan vroeger. Dat blijkt uit de voorlopige resultaten van de Vlaamse bosinventarisatie die het Agentschap voor Natuur en Bos vandaag voorstelt in het kader van de Week van het Bos. Vlaamse bossen zijn onder meer diverser dan bij de vorige inventarisatie twintig jaar geleden, en het aantal inheemse soorten neemt toe ten koste van exoten. Goed nieuws voor de biodiversiteit en de weerbaarheid van onze bossen. Dit is het mooie resultaat van een gericht beheer met aandacht voor de totale kwaliteit van het bosecosysteem.
Eind vorige eeuw begon het Agentschap voor Natuur en Bos met het meten van de toestand en evolutie van de kwaliteit van de bossen in Vlaanderen. Dat gebeurt onder meer door bomen te meten, de hoeveelheden dood hout te tellen en de vegetatie rond de bomen te bekijken. De vorige bosinventarisatie dateert van 1997 – 1999. In 2009 begon een nieuwe. Over een periode van twintig jaar tijd zijn er toch duidelijke evoluties merkbaar.
Meer diversiteit
Zo bestaat het bos in Vlaanderen nog steeds voor de helft uit bos met loofbomen. De zuivere, monotone naaldboombossen beslaan nu nog ongeveer een kwart van de Vlaamse bossen. Vroeger was dat bijna 40 %. Alle andere gemengde types bos namen toe. En ook het aandeel aan homogene dennen- en populieren bossen is gedaald. Dit ten voordele van de gemengde bossen, die nu meer dan de helft van de Vlaamse bossen innemen, tegenover 39% twintig jaar geleden.
Meer inheemse soorten
De afgelopen twintig jaar is het aandeel aan inheemse boomsoorten in Vlaanderen gestegen van 61% naar 68%. Dat gaat ten koste van exoten, soorten die van nature niet in onze streken voorkomen. Opvallend is de inhaalbeweging van West-Vlaanderen met een stijging van 56% naar 68%. Ook de gemengde inheemse bestanden zijn duidelijk gestegen: van 13% naar 21%.
Joke Schauvliege, Vlaams minister van Natuur: “Zowel de grotere heterogeniteit als de toename van inheemse soorten zijn goed nieuws voor de biodiversiteit van de Vlaamse bossen. Gemende bossen zijn rijker op ecologisch vlak: meer verschillende soorten organismen, dieren en planten vinden een geschikte leefomgeving. De duidelijke keuze om het bos in Vlaanderen op een meer duurzame manier te gaan beheren werpt dus z’n vruchten af.”
Meer dood hout
De levende staande houtvoorraad is gestegen van 216 m³ per hectare bos naar 274 m³ per hectare. Maar er is ook meer staand dood hout: van 4,1 m³ per hectare twintig jaar geleden naar 8,6 m³ per hectare vandaag. Samen met het liggend dood hout komt het volume aan dood hout zo op gemiddeld 19,4 m³ per hectare of zo’n 7 % van het totale volume aan hout.
Bart Meuleman, regiobeheerder Agentschap Natuur en Bos: “In tegendeel tot wat je misschien zou verwachten, is veel dood hout net goed voor de biodiversiteit. Voor heel wat organismen is dit de ideale biotoop. Zo is staand dood hout essentieel voor de specht en leven er ook flink wat paddenstoelen op dood hout.”
De kwaliteit van de bossen neemt overal toe in Vlaanderen. Het is dus de verdienste van iedereen die aan bosbeheer doet, zoals o.a. de overheid, privé-eigenaars, bosgroepen of terreinbeherende verenigingen.
Grove den meest voorkomende soort
Tot slot is er ook gekeken welke boomsoort in Vlaanderen het meest voorkomt. Op basis van houtvolume is grove den nog steeds de meest voorkomende boomsoort in Vlaanderen. Al is er wel een lichte daling van 27% naar 23%. Naaldbomen als geheel zijn nog goed voor 40% van de levende houtvoorraad, terwijl dat bij de eerste bosinventarisatie nog 46% was.
Bron: Agentschap Natuur & Bos
Foto: pixabay