Waterdoorlatende wegen en trottoirs, parken, daktuinen en andere groene initiatieven moeten in Chinese steden wateroverlast beperken. Voor de technieken die in deze ‘sponssteden’ worden gebruikt, is ook in Europa steeds meer belangstelling.
Overstromingen veroorzaken de laatste jaren vaker en steeds meer schade in steden wereldwijd. Die schade wordt deels veroorzaakt door de manier waarop steden zijn aangelegd. Het gebruik van materialen zoals beton en gebrek aan groen, leiden ertoe dat het water niet geabsorbeerd wordt. Wanneer zich dan te veel water aandient, kunnen de afvoerleidingen dat niet meer aan.
“De Chinezen plannen en implementeren snel”, zegt Martin Khor, directeur van het South Centre, een denktank voor ontwikkelingslanden. “Het project sponssteden werd in 2015 gelanceerd in China, met als doel in 2020 70 procent van het regenwater vast te houden in 80 procent van de steden.” Hij verwacht dat het Chinese idee zich snel zal verspreiden over de wereld.
Dertig steden
Tijdens een recente bijeenkomst in Penang (Maleisië) wees de Maleisische wetenschapper Kam Suan Pheng op de gevolgen van verstedelijking voor de waterhuishouding. In het verleden werd 50 procent van de neerslag geabsorbeerd door de bodem, 10 procent verdween in rivieren en afvoeren en 40 procent verdampte. De grond werkte als een natuurlijke spons die regenwater absorbeerde en overstromingen voorkwam. Door verstedelijking wordt momenteel echter slechts 15 procent van het regenwater geabsorbeerd door de bodem, terwijl afvoeren 55 procent moeten verwerken en de verdamping 30 procent van het totaal uitmaakt.
In China wordt het project sponssteden uitgevoerd in dertig steden, waaronder Wuhan. Bij dat project is het Nederlandse adviesbureau Arcadis betrokken. Het programma in Wuhan is gericht op een nieuwe manier van ontwerpen, een upgrade van het afvoersysteem en oplossingen voor overmatige afvoer van water.
“China heeft 12 miljard dollar beschikbaar gesteld voor de projecten. De centrale overheid betaalt 15 tot 20 procent van de kosten, de rest komt van de plaatselijke overheid en private ontwikkelaars”, zegt Khor. “Die kosten zijn nog altijd lager dan de naar schatting 100 miljard dollar schade als gevolg van overstromingen in China tussen 2011 en 2014, en de verloren mensenlevens.”
Europa
In diverse Europese steden is ook interesse voor de Chinese aanpak. Zo zijn er in Berlijn plannen om een ‘sponsstad’ te worden. De stad is onder meer van plan verticale tuinen aan de leggen op appartementencomplexen. “City resilience en het indijken van risico’ s die te linken zijn aan het klimaat staan in China steeds hoger op de agenda”, zegt Arcadis op zijn website. De Chinese aanpak is ook interessant voor België, stelt Arcadis, omdat ook hier de rivieren en stromen bij hevige regen al het water niet aankunnen.
In de Deense hoofdstad Kopenhagen wordt gewerkt aan overstromingsparken die bij hevige neerslag het water moeten verwerken en afvoeren naar ondergrondse reservoirs.
“Sponssteden hebben toekomst”, zegt Khor. “Zowel op milieugebied als in economische zin. Daarnaast verbeteren ze ook de sociale situatie, vooral nu overstromingen een steeds groter probleem worden als gevolg van de klimaatverandering.”
