Onderzoekers van VIB en KU Leuven en UZ Leuven dokterden een nieuwe manier uit om antibacteriële medicatie te ontwikkelen.
Deze doorbraak komt op het juiste moment, nu het probleem van antibioticumresistentie wereldwijd buitengewone proporties aanneemt. De Vlaamse biotech spin-off Aelin Therapeutics zal de technologie commercialiseren om nieuwe medicatie op de markt te brengen.
Wereldwijd ontwikkelen bacteriën resistentie tegen bestaande antibiotica, waardoor bacteriële infecties moeilijker onder controle te krijgen zijn en meer en meer patiënten sterven. Experten zijn het erover eens dat als we niet snel nieuwe medicatie vinden, onze gezondheidszorg terug gekatapulteerd worden naar de jaren 1940, toen we het nog zonder antibiotica moesten stellen. De grootste boosdoeners in onze ziekenhuizen zijn de zogenaamde Gram-negatieve bacteriën, een klasse van bacteriën waartoe ook E. coli behoort.
De meeste antibiotica die we vandaag gebruiken werken volgens gelijkaardige mechanismen. Dit betekent dat wanneer een bacterie resistent wordt aan één bepaald antibioticum, die ook vaak resistent wordt aan alle verwante antibiotica. We hebben dringend nood aan een geheel nieuwe klasse van medicatie die structureel verschilt van de bestaande antibiotica.
Prof. Joost Schymkowitz en Prof. Frederic Rousseau (VIB-KU Leuven) gingen in samenwerking met Prof. Johan Van Eldere (UZ Leuven) nog een stap verder: zij bedachten een manier die kan leiden tot een hele reeks van nieuwe antibacteriële stoffen.
Hun medicatie dringt de bacteriële cellen binnen en doet er eiwitten samenklitten. Dit proces lijkt een beetje op wat er gebeurt als je een ei kookt maar dan zonder warmte: eiwitten die normaal essentiële taken uitvoeren in de bacterie – zoals het verteren van voedsel – klonteren samen en kunnen niet langer dienstdoen. Aangezien heel veel eiwitten in de bacterie enorm snel aangetast worden en samenklonteren, legt de bacterie in geen tijd het loodje.
In het gerenommeerde vakblad Nature Communications publiceren de onderzoekers nu de resultaten van de nieuwe moleculen met een sterk antibacterieel effect tegen Gram-negatieve bacteriën.
De Vlaamse start-up Aelin Therapeutics gaat nu met deze technologie aan de slag. Eind vorig jaar werd dit biotechbedrijf opgericht na wel 27 miljoen Euro aan investeringen op te halen. Aelin Therapeutics ontwikkelt nieuwe medicatie gebaseerd op de kennis afkomstig uit het labo van Schymkowitz en Rousseau.
Het bedrijf zal de nieuwe resultaten nu gebruiken om een groot aantal verschillende nieuwe antibiotica te ontwikkelen. Daarnaast werken zij ook aan manieren om dezelfde technologie in te zetten om andere ziektes te bestrijden.
