Hoe zorg je ervoor dat patiënten met voorkamerfibrillatie hun bloedverdunner op tijd en correct innemen? Onderzoekers van UHasselt en Jessa Ziekenhuis zochten en vonden het antwoord in een nieuwe techniek op basis van telemonitoring.
Daarbij wordt geregistreerd wanneer de patiënt zijn medicatiefles opent, worden die gegevens vervolgens doorgestuurd naar het ziekenhuis en krijgt de patiënt persoonlijke feedback als hij zijn medicatie niet juist inneemt. De techniek werd voor het eerst gebruikt in deze studie, die onlangs de toonaangevende European Heart Journal haalde.
Voorkamerfibrillatie (VKF) is de meest voorkomende hartritmestoornis. “Patiënten met deze aandoening lopen een verhoogd risico op bloedklontertjes en een beroerte. De meeste patiënten moeten antistollingsmedicatie innemen, om het ontwikkelen van bloedklontertjes in het hart te voorkomen”, zegt Lien Desteghe. Zij is momenteel doctoraatsstudente binnen het Limburg Clinical Research Program.
Vandaag wordt vooral nieuwe antistollingsmedicatie (niet-vitamine K-antagonist bloedverdunners) voorgeschreven. Die werkt effectiever dan de vorige generatie bloedverdunners. “Het is van groot belang dat patiënten die medicatie correct en op tijd innemen. Maar we stellen vast dat patiënten dat in het algemeen niet goed doen. Dat geldt ook voor de nieuwe antistollingsmedicatie, waarvan studies al hebben aangetoond dat de therapietrouw slechts tussen de 38% en 90% ligt.”
Medicatiefles met chip
In haar doctoraatsonderzoek gaat Lien Desteghe (onder andere) op zoek naar nieuwe manieren die patiënten aanzetten tot het juister innemen van die medicatie. “Er zijn nog maar weinig interventies getest die gericht zijn op het verhogen van de therapietrouw. En de weinige die getest werden, bleken niet effectief.”
De UHasselt/Jessa-onderzoekers wilden dan ook een nieuwe techniek – gebaseerd op telemonitoring en persoonlijke feedback – uitproberen. Lien Desteghe: “48 patiënten met voorkamerfibrillatie kregen een medicatiefles met hun bloedverdunner mee naar huis. Het speciale daarbij was dat er elke keer perfect werd geregistreerd wanneer de patiënt de fles opende om de medicatie in te nemen, via een microchip in de dop.” Die gegevens werden dan onmiddellijk naar het ziekenhuis doorgestuurd. De therapietrouw van patiënten kon dus perfect vanop een afstand opgevolgd worden – en bijgestuurd. “We controleerden die gegevens elke dag. Indien een patiënt zijn medicatie niet of niet juist had ingenomen, kreeg hij een telefoontje.”
Voor 97 procent correct
De aanpak wierp de nodige vruchten af: patiënten namen hun medicatie voor 97% – bijna perfect, dus – in. De resultaten werden gepubliceerd in de European Heart Journal, het hoogst gerangschikte tijdschrift in het domein van de cardiologie (impactfactor 20).
“Het is dan ook voor het eerst dat er zulke hoge percentages bekomen werden voor dit nieuwe type antistollingsmedicatie”, zegt de doctoraatsstudente. Onderzoekers zullen nog bij een grotere groep patiënten nagaan wat de algemene impact is van deze techniek om de therapietrouw te verhogen.