Steeds meer meerderjarige jongeren doen beroep op voortgezette, vrijwillige, jeugdhulp. In 2015 waren er dit 4.411 en in 2017 5.330, dat is een stijging van iets meer dan 20 procent op twee jaar tijd.
“Dit is een hoopgevend signaal”, zegt Stefaan Van Mulders, leidend ambtenaar van Jongerenwelzijn. “Jongvolwassenen geven zelf aan dat ze langer begeleid willen worden, terwijl ook voorzieningen inspanningen leveren om de overgang naar zelfstandigheid vlotter te laten verlopen.” Ook het actieplan Jongvolwassenen zet daarop extra in.
Jongeren die de jeugdhulp verlaten, zijn een kwetsbare doelgroep, zo is al vaker gebleken uit diverse getuigenissen en bevestigd door onderzoek. Meer dan gemiddeld kampen ze met thuisloosheid of hebben ze nood aan bijkomende ondersteuning om op eigen benen te staan.
De gerechtelijke (gedwongen) hulpverlening kan tot de meerderjarige leeftijd van 18 jaar. Daarna is nog jeugdhulp mogelijk, maar dan wel op vrijwillige basis.
Cijfers over 18-plussers die beroep doen op deze voortgezette jeugdhulp tonen aan dat de trend stijgend is. Het gaat om gespecialiseerde hulp, aangevraagd via de intersectorale toegangspoort zoals onder meer begeleiding voor autonoom wonen (JW), verblijf in een voorziening in de jeugdzorg (JW), verblijf in een pleeggezin (JW) of verblijf/begeleiding door een voorziening erkend door het Vlaams agentschap voor Personen met een handicap (VAPH). Ook een verlengd verblijf in een internaat erkend door het departement Onderwijs is mogelijk.
Ongetwijfeld zit de verhoogde aandacht voor deze kwetsbare doelgroep hier voor iets tussen. Het beleid heeft niet stilgezeten. Samen met tal van partners op het terrein werd het actieplan jongvolwassenen – dat zich richt op de doelgroep van 16 tot 25 jaar – concreet uitgewerkt, met acties om de overgang van jeugdhulp naar zelfstandig wonen makkelijker te maken. Het plan wordt ook uitgevoerd met insteek van jongeren in en uit de jeugdhulp.
Kleinschalige wooneenheden
Bruggen tussen jeugdhulp en volwassenhulp worden geslagen, met ook meer mogelijkheden om tot 25 jaar gebruik te maken van de jeugdhulp. Good practices worden gedeeld.
Recent kregen ook de eerste initiatiefnemers groen licht om te starten met 87 kleinschalige wooneenheden waarbij jongeren met 4 of 6 samenleven, als tussenstap naar zelfstandig wonen.
“Dat steeds meer meerderjarige jongvolwassen in de jeugdhulp willen blijven is ook een hoopgevend signaal”, besluit Stefaan Van Mulders, leidend ambtenaar van Jongerenwelzijn. “Er is een terechte verhoogde aandacht voor deze kwetsbare doelgroep. Bruggen worden geslagen tussen jeugdhulp en volwassenhulp en we merken dat ook steeds meer voorzieningen samenwerken en aan de slag gaan om deze kwetsbare jongeren te begeleiden naar zelfstandigheid.”