De ozonlaag is zich sinds 2000 duidelijk aan het herstellen en kan boven Europa al in 2030 hersteld zijn. Het beruchte gat boven Antarctica kan zich sluiten tegen 2060, blijkt uit nieuwe cijfers van de VN.
De ozonlaag, zo’n 10 kilometer boven het aardoppervlak, beschermt de aarde tegen de schadelijke UV-stralen van de zon. Maar het intensief gebruik van chloorfluorkoolwaterstoffen (CFK’s) in onder meer spuitbussen en koelkasten deed de laag geen goed: ze dunde uit en boven Antarctica ontstond een echt gat.
In 1987 sloot de wereld daarom het Montrealprotocol, om het gebruik van CFK’s te bannen. Met succes, blijkt nu uit cijfers van de World Meteorological Organization (WMO). Sinds 2000 herstelt de laag zich aan een tempo van 1 tot 3 procent per decennium.
Aan dat tempo zal de laag zich in het noordelijke halfrond en rond de evenaar naar verwachting helemaal herstellen in de jaren 2030. In het zuidelijke halfrond is het wachten tot de jaren 2050, en de poolgebieden volgen nog tien jaar later.
Klimaat
Er is wel een belangrijke keerzijde aan dat succes: de beruchte CFK’s werden sinds het verdrag grotendeels vervangen door fluorkoolwaterstoffen (HFK’s), en dat blijken erg krachtige broeikasgassen.
Daarom is intussen het Kigali-amendement goedgekeurd door 58 landen, die zich voornemen het gebruik van HFK’s met 80 procent terug te dringen in onder meer koelkasten en airconditioners. Het amendement wordt van kracht op 1 januari volgend jaar.
De impact daarvan kan cruciaal zijn: het amendement op zich kan de opwarming van het klimaat met 0,4 graden temperen en is dus belangrijk om de opwarming onder de kritieke drempel van 2 graden te houden.
“CO2 blijft met grote voorsprong het belangrijkste broeikasgas”, zegt Petteri Taalas, secretaris-generaal van de WMO. “Maar dat neemt niet weg dat we de strijd tegen de klimaatverandering kunnen helpen door ook andere gassen zoals HFK’s terug te dringen. Elk beetje opwarming dat we kunnen vermijden, telt.”