In de ruige, bergachtige hooglanden van Papoea-Nieuw-Guinea verandert visserij het leven van voormalige gedetineerden. De criminaliteit rond de hoofdweg van Lae naar het binnenland, die de havenstad verbindt met de dichtbevolkte provincies landinwaarts, nam erdoor af.
Moxy, die zijn straf heeft uitgezeten in de Bihute-gevangenis in de provincie Eastern Highlands, heeft de vaardigheden die hij in de gevangenis heeft geleerd, gebruikt om een visbedrijf op te zetten in zijn dorp. Hij woont 15 kilometer van Goroka, de belangrijkste stad in de provincie. Hij staat nu in het dorp bekend als ‘Papa Vis’, herwon sociale status en wordt nu zelfs om advies gevraagd vanwege zijn wijsheid en kennis.
“Als ik me triest voel of in de verleiding kom iets verkeerds te doen, ga ik naar de visvijvers en kijk ik naar wat ik bereikt heb”, zegt hij.
Moxy is een van de vele gevangenen die hebben deelgenomen aan het programma Fish for Prisons, een partnerschap tussen de Nationale Visserij Autoriteit van Papoea-Nieuw-Guinea en het Australische Centrum voor Internationaal Landbouwonderzoek (Aciar). Het initiatief, dat in 2008 van start ging, richt zich op de training van gevangenen in aquacultuur, zodat ze een nieuw bestaan kunnen opbouwen als ze vrijkomen. De training maakt ex-gevangenen echter ook gedisciplineerder, gemotiveerder en emotioneel veerkrachtiger, waardoor de kans op recidivisme afneemt.
Ondervoeding
Aquacultuur is een nog relatief onderontwikkelde industrie op de Pacifische eilanden. De sector biedt echter veel potentieel als het gaat om de voedselbehoefte in de regio. Vis maakt er een belangrijk deel van het dagelijkse dieet uit.
De gemiddelde wereldwijde visconsumptie van 20,2 kilogram per persoon verbleekt bij de visconsumptie op de Pacifische eilanden. Op Papoea-Nieuw-Guinea eten inwoners gemiddeld 53 kilo per jaar, op Tonga 85 kilo en op de Solomoneilanden 118 kilo.
Bij inwoners van het binnenland van Papoea-Nieuw-Guinea, die ver van zee wonen, komt echter vaak een tekort aan proteïnen voor. Ondervoeding in de hooglanden leidde tot de introductie van aquacultuur in het land in de jaren 1960, hoewel de sector zich tot voor kort erg traag ontwikkelde. Tien jaar geleden waren er naar schatting 10.000 viskwekers in het land, nu zijn dat er 60.000.
Ondervoeding is nog steeds een probleem onder de bevolking van het Melanesische land met meer dan 8 miljoen inwoners. Het staat vierde op de ranglijst met landen die kampen met de grootste groeiachterstand bij kinderen. Kinderen in de hooglanden lopen daarbij meer risico dan kinderen die aan de kust wonen.
Criminele bende
De VN-Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) zegt dat vis, met zijn vele voedingsstoffen, het optimale voedsel is om ondervoeding tegen te gaan. Vis bevat kwalitatief goede dierlijke proteïnen, gezonde omega-3-vetten, mineralen en in water en vet oplosbare vitaminen.
Aquacultuur geeft jongeren op het platteland, waar de werkloosheid bijna 70 procent is, ook een kans om een vak te leren, economisch zelfstandig te zijn en iets te bereiken.
Dat gebeurde in Hogu, in de provincie Eastern Highlands, waar een criminele bende de hoofdweg onveilig maakte. Er werden auto’s gekaapt, mensen afgeperst en beroofd en er werd marihuana gekweekt. De ‘Barola Raskol Hotspot’, zoals de plek bekend stond, was gevaarlijk voor elke voorbijkomende reiziger.
Dat veranderde nadat het visserijprogramma drie jaar geleden werd geïntroduceerd in het dorp. Dat trok de aandacht van de bendeleden. “Toen de training werd gegeven, kwamen ze kijken wat er gaande was op hun territorium. Ze raakten geïnteresseerd en gingen uiteindelijk meedoen aan de training”, zegt Jes Sammut, visserijconsultant voor Aciar en verbonden aan de University of New South Wales.
Tilapia en karpers
Het programma omvatte alle aspecten van de praktijk, van de teelt en waterkwaliteit tot het bouwen van de visvijvers. De bendeleden, in de leeftijd van 25 tot 47 jaar, rondden de cursus af en bouwden daarna honderd visvijvers. Daar produceren ze nu tilapia en karpers. De misdaad hebben ze achter zich gelaten en de marihuana werd uiteindelijk vernietigd.
Micah Aranka, die met viskwekers in Hogu werkt, zegt dat de bendeleden hard gewerkt hebben aan hun vijvers en het graven van kanalen voor het water. “Als ze de vis in hun vijvers zien, vinden ze rust.”