Een volledig zelfgestuurde behandeling met behulp van virtual reality (VR) is effectief voor het verminderen van hoogtevrees. Onderzoekers van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) en Universiteit Twente, onder leiding van VU-onderzoeker Tara Donker, ontwikkelden ZeroPhobia. Een behandeling die wordt geleverd via een smartphone app en een eenvoudige VR-bril. De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift JAMA Psychiatry.
Zo’n twee tot vijf procent van de Nederlandse bevolking leidt aan hoogtevrees. Door gebruik van de app ZeroPhobia, welke is gebaseerd op cognitieve gedragstherapie (CGT), kunnen de symptomen van hoogtevrees sterk worden verminderd, blijkt uit het onderzoek. VU-onderzoeker Tara Donker: “We kunnen nu CGT voor fobieën aanbieden zonder tussenkomst van een therapeut, maar gewoon met de smartphone van de patiënt en een VR-bril die nog geen 10 euro kost.”
Effectieve behandeling voor diverse fobieën
Het belangrijkste element van CGT om fobieën zoals hoogtevrees te behandelen is ‘blootstelling’. Donker: “Patiënten worden in de VR-omgeving geleidelijk blootgesteld aan situaties die zij eng vinden. In het geval van hoogtevrees staan ze bijvoorbeeld op een hoog gebouw of balkon. Op die manier leren ze stapje voor stapje omgaan met hun angst. Omdat ze weten dat de VR-omgeving niet echt is, zijn ze sneller bereid met hun angst aan de slag te gaan. En omdat ZeroPhobia volledig geanimeerd en gamified is kunnen ze het zelfs leuk vinden om te volgen. Nu we hebben geleerd hoe we hoogtevrees effectief kunnen behandelen, kunnen we gaan werken aan de ontwikkeling behandelingen voor andere angsten zoals vliegangst, spinnenangst en claustrofobie.”
Goedkoop van je angst af
Het feit dat de therapie zo laagdrempelig en veilig kan worden aangeboden, opent deuren voor mensen die kampen met de negatieve effecten van hun fobie, maar niet naar een specialist kunnen of willen stappen. Donker: “Je kan met ZeroPhobia werken zonder dat je ervoor de deur uit hoeft of afspraken met een behandelaar moet maken. Daarmee komt behandeling binnen bereik van een veel grotere groep mensen en dat is ons doel.
We wisten al dat VR erg effectief kan zijn voor de behandeling van fobieën. Het spannende van ZeroPhobia is dat we laten zien dat we een complete en effectieve VR behandeling kunnen aanbieden die volledig zelfstandig kan worden doorlopen en zonder dat daarvoor dure apparatuur nodig is. Ik denk dat ZeroPhobia laat zien dat stand-alone toepassingen kunnen bijdragen aan het betaalbaar houden van onze gezondheidszorg en een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de kwaliteit van onze zorgsystemen.”