De Aedes aegypti-mug die tegelijk het dengue- en zikavirus draagt, kan mensen minder snel besmetten als hij met een Wolbachia-bacterie is ingeënt, melden onderzoekers in Plos Neglected Tropical Diseases. Het is de eerste keer dat men zo dicht bij een innovatieve bestrijdingstechniek komt, stellen ze.
Wolbachia, een wijdverspreide groep van bacteriën, zijn van nature aanwezig in ongeveer 40 procent van de insectensoorten. Het is bekend dat ze de capaciteit van arbovirussen als dengue, zika en chikungunya om zich te repliceren verminderen.
Uit de nieuwe studie blijkt dat de bacteriën die capaciteit ook hebben bij Aedes aegypti-muggen die zowel met dengue als zika zijn geïnfecteerd.
Zeer effectief
“We stelden vast dat Wolbachia zeer effectief blijven bij het afremmen van de replicatie van beide virussen in de mug”, melden onderzoekers die bacteriën kunstmatig hebben ingebracht bij Aedes aegypti-muggen die beide virussen droegen. “Ze verminderden ook de mogelijkheid om virussen over te dragen aanzienlijk.”
“Het komt niet erg frequent voor, maar men heeft muggen gevonden die met meer dan één arbovirus zijn besmet, en die zouden meer dan één ziekte kunnen overdragen, vooral in endemische gebieden”, zegt Luciano Moreira, coördinator van de World Mosquito Program in Brazilië, en een van de auteurs van het artikel.
Er zijn zelfs gevallen bekend van mensen die tegelijkertijd met verschillende virussen zijn geïnfecteerd. “Onze studies tonen aan dat dit minder ongewoon is dan men dacht”, zegt Alfonso J. Rodriguez-Morales, onderzoeker aan de Technische Universiteit van Pereira in Colombia, die zelf al dergelijke patiënten tegenkwam.
Grootschalige experimenten
Volgens Pedro Lagerblad de Oliveira, onderzoeker aan de Federale Universiteit van Rio de Janeiro, worden momenteel verschillende soorten arbovirussen door dezelfde Aedes aegypti-mug overgebracht en circuleren ze gelijktijdig in muskieten- en mensenpopulaties.
“Dit roept verschillende vragen op over hoe dit het vermogen van de mug om beide ziekten over te brengen en de impact op het aantal transmissies beïnvloedt.”
Op verschillende plaatsen in de wereld, ook in Rio de Janeiro, zijn grootschalige experimenten aan de gang met muggen die met Wolbachia besmet. Ze blijken een zeer beperkte capaciteit te hebben om verschillende van deze virussen door te geven.
Disruptieve innovatie
“Maar dat was nog nooit met meer dan één virus tegelijkertijd getest. Deze studie toont aan, althans in laboratoriumomstandigheden, dat, ongeacht of er één of twee virussen in de mug aanwezig zijn, de Wolbachia-infectie hem minder effectief maakt bij het overdragen van de ziekte.”
Oliveira benadrukt dat deze toepassing van Wolbachia nog steeds wordt getest en er nog geen consensus is in de wetenschappelijke wereld over de inzet van dit instrument.
“Het is vooral één groot experiment met een vectorbestrijdingstechnologie die mogelijk een disruptieve innovatie inhoudt, dat wil zeggen, een radicale innovatie die breekt met bestaande methoden.”
Gemodificeerde populatie
Bestaande bestrijdingsmethoden zijn gebaseerd zijn op het verminderen van de populatie van insecten (vectoren), zegt Oliveira. “In dit geval vervangen we de insectenpopulatie door een gemodificeerde populatie die niet in staat is om de ziekte over te dragen. Er zijn al verschillende mechanismen voorgesteld om dit te realiseren, maar het is de eerste keer dat we er zo dichtbij zijn.”
Volgens het ministerie van Volksgezondheid van Brazilië werden van 30 december 2018 tot 23 maart 2019 290.899 vermoedelijke gevallen van dengue, chikungunya en zika geregistreerd. In dezelfde periode een jaar eerder waren er 100.858 registraties.
Bron: SciDev.net
