Nieuw onderzoek toont aan dat extreme overstromingen het grondwater in droge gebieden aanvullen. Dat is goed nieuws voor veel Afrikaanse landen.
Hevige regenval en zware overstromingen komen steeds vaker voor door de klimaatverandering en veroorzaken veel schade. Maar er is ook goed nieuws, meldt recent onderzoek in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. De overstromingen vullen de grondwaterlagen snel aan in droge gebieden en kunnen zo Afrika ten zuiden van de Sahara helpen in de strijd tegen de klimaatverandering.
“Ons onderzoek toont aan hoe we het grondwaterpeil kunnen beheersen door rekening te houden met de invloed van het klimaat”, zegt Richard Taylor, hoogleraar Hydrogeologie aan het University College London. Hij leidde de studie, die uitgevoerd werd door 32 wetenschappers van verschillende universiteiten en instellingen in Afrika en daarbuiten.
De onderzoekers analyseerden de gegevens over het peil van veertien waterputten. “Ons onderzoek toont aan dat het waterpeil beter bestand is tegen klimaatverandering dan tot nu aangenomen werd”, zegt Taylor. “Dat druist in tegen de algemeen aanvaarde veronderstelling dat klimaatverandering op termijn het grondwater en oppervlaktewater in droge zones zal verminderen”. Daar gaat onder meer het VN-klimaatpanel vanuit.
Goed nieuws voor droge gebieden
Grondwater speelt een belangrijke rol bij de waterbevoorrading in Afrika ten zuiden van de Sahara. Het is quasi overal beschikbaar, van goede kwaliteit en biedt een buffer om periodes van droogte te overbruggen. De nieuwe bevindingen zijn dan ook goed nieuws in die regio’s, waar het inkomen van gezinnen sterk afhangt van de beschikbaarheid van grondwater.
Chris Aleta, minister van Water en irrigatie in Turkana County, Kenia: “We hebben 1,64 miljoen dollar voorzien voor irrigatieprojecten en boorputten.” Het is een van de droogste gebieden in Kenia en veeteelt is er traditioneel de voornaamste bron van inkomen. Maar door de droogte is er nu 60 procent minder vee dan in 1977. Momenteel leven duizenden gezinnen van de tuinbouw, ze verkopen groenten en fruit in de steden en zelfs in het buitenland. “Sommigen onder ons hebben geen enkele koe meer,” vertelt boer Paul Samai, vader van vijf kinderen. “Ik had 200 geiten en 50 runderen, maar de meeste dieren zijn gestorven door de droogte en de rest werd gestolen.” Sindsdien gebruikt hij grondwater om tomaten, watermeloenen en lokale groenten te telen.
Belangrijk voor grote steden
Kenia’s hoofdstad Nairobi is ook aangewezen op grondwater om de watervoorraad aan te vullen. De waterbevoorrading via de Dakaini dam is immers erg afhankelijk van de hoeveelheid neerslag. Ook voor Tanzania is het nieuws over het grondwater welkom. De hoofdstad Dodoma hangt volledig af van grondwater voor de drinkwatervoorziening.
De Wereldbank schat dat zeker 70 procent van de bevolking in zuidelijk
Afrika grondwater gebruikt als voornaamste bron voor drinkwater en sanitaire
voorzieningen. De bevindingen van de nieuwe studie zijn dan ook van groot
belang voor de ruimtelijke ordening en begrotingen van regeringen in Afrika.
Een beter beheersing van het grondwater kan de armoede verminderen.
Auteur: Isaiah Esipisu
