De transformatie van steenkool naar schonere alternatieven zoals gas of hernieuwbare energie leidt niet alleen tot een lagere uitstoot. Ook het waterverbruik neemt enorm af, blijkt uit onderzoek in de VS.
In het debat rond steenkool en alternatieven als aardgas of groene energie gaat de aandacht meestal naar de impact op de luchtkwaliteit en de klimaatverandering. Maar elektriciteitsproductie met steenkool heeft ook een enorme impact op het waterverbruik. Overschakelen op schonere alternatieven doet dat waterverbruik enorm krimpen, stellen onderzoekers van de Amerikaanse Duke University.
“Voor elke megawatt elektriciteit die geproduceerd wordt met aardgas in de plaats van steenkool, wordt 40.000 liter minder water uit rivieren en grondwaterlagen gepompt”, zegt Andrew Kondash, onderzoeker aan de universiteit. “Dat is het equivalent van wat een gemiddeld Amerikaans gezin in honderd dagen verbruikt.”
Als het gebruik van steenkool in de VS verder blijft afnemen in het huidige tempo, betekent dat een vermindering van 483 miljard kubieke meter water per jaar in de VS tegen 2030. Mochten alle Amerikaanse steenkoolcentrales omschakelen naar gas, dan zou maar liefst 46.371 miljard liter water uitgespaard worden.
Mijnbouw
Ook voor de winning van aardgas is water nodig, erkennen de onderzoekers, en zeker als dat gebeurt door middel van “fracking”, zoals in de VS meestal het geval is. Maar dat waterverbruik is vergelijkbaar met de hoeveelheid die nodig is in de steenkoolwinning.
Het grote verschil is te vinden in de elektriciteitsproductie: gascentrales hebben veel minder koelwater nodig dan steenkoolcentrales. In absolute cijfers loopt het verschil snel op, want 40 procent van het totale waterverbruik in de VS is bestemd voor de koeling van energiecentrales.
“De hoeveelheid water die gebruikt wordt om thermo-elektrische centrales te koelen is veel hoger dan welk ander verbruik ook in de elektriciteitssector, inclusief mijnbouw, het wassen van steenkool of fracking”, zegt Avner Vengosh, hoogleraar Geochemie aan de Duke University.
Wordt de productie van steenkoolcentrales vervangen door wind- of zonne-energie, dan zijn de besparingen nog veel groter. Het waterverbruik van dergelijke hernieuwbare energiebronnen per kilowatt is amper 1 tot 2 procent van steenkool.