Leuven versterkt haar positie als thuishaven van Dieric Bouts met de recente aankoop van ‘Man van Smarten’ (ca 1470, olie op paneel) op een veiling van Christie’s in New York. Het werk wordt toegevoegd aan de collectie van M Leuven, dat de volgende jaren verschillende tentoonstellingen wijdt aan het oeuvre van de Vlaamse meester.
Met ‘Man van Smarten’ komt een topwerk van Dieric Bouts opnieuw thuis in Leuven, waar het werk werd gerealiseerd omstreeks 1470. Schepen van cultuur en toerisme Denise Vandevoort: “De timing van deze aankoop komt erg mooi uit. In het voorjaar van 2020 presenteren we de Sint-Pieterskerk opnieuw in haar volle glorie aan het brede publiek, en dit na een jarenlange renovatie. In de kerk zullen de topwerken van Dieric Bouts – ‘Het Laatste Avondmaal’ en ‘De Marteling van de Heilige Erasmus’ – vanaf dan in optimale omstandigheden te zien en te beleven zijn, met een innovatieve presentatiewijze door M als extra bonus. Tegelijkertijd zal de bezoeker ‘Man van Smarten’ uit het atelier van Bouts met eigen ogen kunnen ontdekken in het museum zelf.”
Burgemeester Mohamed Ridouani: “Dieric Bouts is een van de topkunstenaars uit de late middeleeuwen die Leuven op de kunsthistorische kaart heeft gezet. De verwerving van dit werk past in de ambities van stad en museum om Leuven wereldwijd als dé bakermat van Bouts te presenteren. Het doet me veel plezier dat M nu al voorbereidingen treft voor een grootscheepse overzichtstentoonstelling in 2023: een tentoonstelling met internationale dimensies die de kern zal vormen van een heus stadsfestival. De opening van de permanente expositie in maart 2020 is al een sterk begin.”
Dieric Bouts
Dieric Bouts was een geboren Nederlander (Haarlem) die in de 15e eeuw verhuisde naar Leuven en daar stadsschilder werd. Hij onderhield belangrijke intellectuele contacten met de universiteit. Vandaag geldt Dieric Bouts als een van de grootste Vlaamse Primitieven. Naast grote altaarstukken in opdracht schilderde hij ook verschillende kleinere devotionele scenes en ensembles – vaak Madonna’s met kind of diptieken die de Heilige Maria en de Man van Smarten voorstellen. Deze voorstellingen kenden een enorm succes in de regio en werden nog lang (tot ca. 1520) door zijn zonen Dieric de Jonge en Albrecht Bouts en andere navolgers gekopieerd. Een aantal van zijn belangrijkste werken – waaronder ‘Het Laatste Avondmaal’ – maakte Bouts in opdracht van Leuvense instellingen.
‘Man van Smarten’ (ca 1470, olie op paneel)
Dieric Bouts introduceerde tal van devotionele Andachtsbild-composities, waarvan de ‘Man van Smarten’ een goed voorbeeld is. Deze composities werden vaak gekopieerd, in zijn eigen atelier en later ook door zijn zoon Albrecht Bouts en navolgers. Dendrochronologisch onderzoek van de jaarringen van het hout van het paneel heeft aan het licht gebracht dat het werk rond 1470 te dateren valt. Dit stemt overeen met de laatste periode waarin Dieric Bouts actief was en ondersteunt de toeschrijving aan zijn atelier. Diverse specialisten over het werk van Bouts, zoals Till Holger Borchert (directeur musea Brugge) en dr. Valentine Henderickx, hebben het werk geïnspecteerd en bevestigen dat het paneel een van de oudste en meest interessante is binnen dit type van werken uit het atelier van Bouts.