De dodelijke bananenziekte kan voortaan in een half uur worden opgespoord. De techniek werd in Nederland ontwikkeld en is met succes toegepast in Colombia en de Filippijnen. Hij is nog niet commercieel ontwikkeld, maar de informatie is al beschikbaar voor wie ermee aan de slag wil gaan.
De test is ontwikkeld door onderzoekers van de Universiteit van Wageningen en is gebaseerd op de LAMP-techniek (Loop-Mediated Isothermal Amplification ). LAMP analyseert het DNA van een plantenstaal, kan worden uitgevoerd in het veld en vereist geen geavanceerde laboratoria.
Met de huidige technieken zijn minstens twee dagen nodig om stalen te analyseren.
Panamaziekte
De nieuwe test identificeert de schimmel Fusarium oxysporum (Fusarium TR4). Die veroorzaakt de ziekte die bekend staat als de Panamaziekte, die zich al tientallen jaren lang over vier continenten verspreidt. Dit jaar dook de schimmel voor het eerst op La Guajira, een van de belangrijkste fruitproducenten van Colombia, de op vijf na grootste bananenexporteur ter wereld.
“De bananenziekte is een zeer ernstige bedreiging, want het gaat om een soort die agressief is voor de Cavendish-variëteit, en die is goed voor ongeveer 80 procent van de bananenteelt”, zegt Fernando García-Bastidas, een onderzoeker die aan de ontwikkeling meewerkte en momenteel bij het biotechnologiebedrijf KeyGene werkt .
“De schimmel is zeer riskant en verspreidt zich zeer gemakkelijk. De geschiedenis heeft ons geleerd dat het bijna onmogelijk is om de uitbreiding ervan te stoppen.”
Verwelken
Door de schimmel verwelkt de plant en gaan de bladeren te weinig chlorofyl (chlorose) produceren.
Nadat TR4 in La Guajira was ontdekt, werd de regio in quarantaine geplaatst door het Colombiaanse Landbouwinstituut. Er startte een grootschalige uitroeiingscampagne, op 8 augustus werd de noodtoestand uitgeroepen, en op de 175 getroffen hectaren werden speciale maatregelen genomen.
“Ondanks de inspanningen om het gebied van de getroffen landbouwbedrijven in te dammen, is er een onmiddellijke bedreiging voor Colombia en de hele regio”, stellen de onderzoekers in Plant Disease.
Snel en efficiënt
Hoewel de nieuwe detectiemethode snel en efficiënt is, “vormt dit slechts een eerste stap in een diagnoseproces, volgende stappen zijn onder meer sequencing en pathogeniciteitstests”, zegt García-Bastidas. Hoewel de tests nauwelijks valse positieven opleveren, wordt voorgesteld om aanvullende tests uit te voeren.
Maar door de eenvoud en snelheid van de methode kunnen de producenten en overheidsinstanties onmiddellijk actie ondernemen zodra ze besmetting vermoeden en zo uitbreiding voorkomen.
Geen DNA-extractie
García-Bastidas leidt momenteel personeel van “overheidsinstituten van Colombia, Ecuador, Bolivia en Peru op in de diagnose van deze schimmel met alle beschikbare technieken”, vertelt hij. “Iedereen haalt eruit wat hij nodig heeft, aangezien LAMP (in de training) is inbegrepen.”
“Het goede aan LAMP is dat het geen complex DNA-extractieproces vereist, omdat het in een buis wordt gedaan met een staal dat rechtstreeks uit de plant wordt genomen. Het proces gebeurt ter plaatse en het toestel dat de stalen leest, heeft de grootte van een schoenendoos.”
Gevolgen catastrofaal
“Het werk is erg belangrijk”, zegt Ceferino Flores, een bananenonderzoeker bij het Nationale Instituut voor Landbouwtechnologie in Argentinië. Dat de Panamaziekte in Colombia is vastgesteld, “is alarmerend, want als die zich zou verspreiden zijn de gevolgen voor de productie catastrofaal.”
“Het is een ziekteverwekker die zich gemakkelijk verspreidt en zeer moeilijk te behandelen valt. Men moet maatregelen nemen die het risico op verspreiding naar andere landen in de regio zo klein mogelijk maken, en ook monitoring- en trainingsprogramma’s in productiegebieden ontwikkelen.”
Bron: SciDev.net
Auteur: Martín de Ambrosio