Kinderen die al op jonge leeftijd met hun vader kunnen spelen, vinden het gemakkelijker om hun gedrag en emoties te beheersen naarmate ze ouder worden. Dat blijkt uit onderzoek aan de Universiteit van Cambridge.
Het onderzoek combineert 78 wetenschappelijke studies tussen 1977 en 2017 naar het spel tussen vaders en hun kinderen als die tussen 0 en 3 jaar zijn. De wetenschappers wilden nagaan of het spel tussen vader en kind verschilt van de manier waarop kinderen met hun moeder spelen en welke impact het spel heeft op hun ontwikkeling.
Veel overeenkomsten
Uit het onderzoek bleek dat de meeste vaders dagelijks met hun kind spelen, en dat er over het algemeen veel overeenkomsten zijn in het spel tussen vaders en moeders.
Maar zelfs met de kleinste kinderen is het spel tussen vader en kind meer fysiek. Bij baby’s kan dat simpelweg betekenen dat ze worden opgepakt of geholpen om hun ledematen voorzichtig op te heffen en hun kracht uit te oefenen; bij peuters kiezen vaders meestal voor luidruchtig, ruig spel, zoals achtervolgingsspelletjes.
Dat lijkt een positief effect te hebben op hoe kinderen hun gevoelens kunnen beheersen. In bijna alle onderzochte studies was er een consistente correlatie tussen het spel tussen vader en kind en het latere vermogen van kinderen om hun gevoelens te beheersen. Kinderen die van hoogwaardige speeltijd met hun vader genoten, vertoonden minder snel hyperactiviteit of gedragsproblemen of emotionele problemen. Ze leken ook beter in het beheersen van hun agressie en minder geneigd om uit te halen naar andere kinderen tijdens meningsverschillen op school.
Grenzen aan onderzoek
“Het is belangrijk om de impact van vader-kind-spel niet te overdrijven, aangezien er grenzen zijn aan wat het onderzoek ons kan vertellen”, zegt Paul Ramchandani, hoogleraar aan de universiteit van Cambridge. “Maar het lijkt erop dat kinderen die met hun vader redelijk veel speeltijd krijgen daarvan als groep profiteren.”
“Fysiek spel zorgt voor leuke, opwindende situaties waarin kinderen zelfregulatie moeten toepassen”, zegt Ramchandani. “Misschien moet je je kracht beheersen, leren wanneer de zaken te ver zijn gegaan – of misschien stapt je vader per ongeluk op je teen en voel je je boos. Het is een veilige omgeving waarin kinderen kunnen oefenen hoe ze moeten reageren. Als ze op de verkeerde manier reageren, worden ze gecorrigeerd, maar het is niet het einde van de wereld – en de volgende keer herinneren ze zich misschien dat ze zich anders moeten gedragen.”
Buiten je comfortzone
Eerder onderzoek wees al uit dat spelen met de ouders in de eerste levensjaren essentiële sociale, cognitieve en communicatieve vaardigheden ondersteunt. Maar het meeste onderzoek richt zich op moeders en zuigelingen.
Ondanks de voordelen van spelen tussen vader en kind, benadrukken de auteurs dat kinderen die alleen bij hun moeder wonen, niet in het nadeel hoeven te zijn.
“Een van de dingen waar ons onderzoek keer op keer op wijst, is de noodzaak om het soort spel te variëren waartoe kinderen toegang hebben, en moeders kunnen natuurlijk ook fysiek spelen met jonge kinderen,” zegt Ramchandani. “Vader en moeder kunnen iets andere neigingen hebben als het gaat om spelen met kinderen, maar als ouder stap je buiten je comfortzone. Kinderen zullen er waarschijnlijk het meest baat bij hebben als ze verschillende manieren krijgen om te spelen en te communiceren.”
