Bijenhotels op basisscholen in Noord-Brabant. Zo proberen enkele samenwerkende instanties met het project ‘Natuur in de wijk’ een zaadje te planten bij de jongere generatie ter bevordering van de biodiversiteit in dorpen en steden. De samenwerkende instanties zijn Orbis en Natuurbalans-Limes Divergens met de provincie en gemeenten. ‘Natuur in de wijk’ wordt financieel mogelijk gemaakt door de provincie Noord-Brabant. Het project is onderdeel van het beschermingsplan ‘Uitwerking Leefgebied Stad in Noord-Brabant’.
Onlangs werden bijenhotels op het schoolplein van twee basisscholen in Boxtel en drie in Oirschot geplaatst. ‘Worden wij gestoken door de bijen? Zorgen de bijen voor honing in de thee van de juf?’ Deze, en nog veel meer vragen, werden tijdens de ‘installatie’ beantwoord.
Bijen zijn onmisbaar. Zonder bijen geen lekkere appels, peren of erwtjes. Veruit het grootste gedeelte van de bestuiving van fruitbomen, gewassen en bloemen in Nederland gebeurt door wilde bijen. En juist met die soort gaat het niet goed. De helft van de in totaal 358 soorten is bedreigd. Waar ze vroeger makkelijk in gaatjes en kieren in de huizen hun eitjes konden leggen, is dat door de hermetisch afgesloten en afgekitte (nieuwbouw)huizen van tegenwoordig een stuk moeilijker geworden. Juist daarom is een bijenhotel van onschatbare waarde voor wilde bijen.
Met bijenhotelletjes en meerjarig bloemenmengsel kunnen ze nu ook thuis aan de slag
De kinderen van de basisscholen in Boxtel en Oirschot waren onder de indruk van het mooie, grote bijenhotel dat op hun schoolplein is ‘gebouwd.’ Op een zonnige plek, op het zuiden gericht, want bijen houden van warmte. Hier kunnen ze rustig hun eitjes leggen, veilig in een staafje bamboe. Ze stoppen stuifmeel bij de eitjes (en zorgen voor bestuiving!), zodat de kleine bijtjes straks te eten hebben. Dan metselen ze het gaatje vakkundig dicht.
De kinderen kunnen dit proces vanaf nu van dichtbij volgen, want de wilde solitaire bijen die gebruikmaken van zo’n hotel zijn volledig vredelievend. In tegenstelling tot honingbijen, zullen ze niet steken. Voorjaar 2022 zullen de jonge bijtjes zich uit hun ‘kraamkamers’ een weg naar buiten knabbelen en kan de hele cyclus weer van voren af aan beginnen.
Met deze informatie kunnen de kinderen nu ook thuis aan de slag. Met de uitgedeelde kleine bijenhotelletjes of de zakjes meerjarig bloemenmengsel bijvoorbeeld.
Duizenden nestkasten voor vogels en vleermuizen en honderden insectenhotels
“Natuur in de wijk” is een langlopend project om de natuur in de bebouwde kom van steden en dorpen te verbeteren. Doelsoorten zijn echte stedelijke soorten, zoals de gierzwaluw, huismus en vleermuis. Om deze soorten te ondersteunen is het doel om zoveel mogelijk nestkasten en beplanting in een kerngebied te plaatsen om zo een ‘boost’ te geven aan de biodiversiteit in een dorp of stad. Met het helpen van deze doelsoorten help je namelijk ook andere soorten zoals insecten en andere vogelsoorten door voeding en beschutting aan te bieden. Afgelopen jaren zijn in talrijke Noord-Brabantse gemeenten duizenden (nest)kasten voor vogels en vleermuizen en honderden insectenhotels geplaatst. Daarnaast zijn duizenden stuks bos- en haagplantsoen geplant. Naast deze concrete maatregelen is in gemeenten ook de bewustwording over en draagvlak voor natuur en biodiversiteit vergroot.
Naar buurt- en natuurverenigingen, woningcorporaties, scouting en basisscholen
De initiatiefnemers Orbis en Natuurbalans-Limes Divergens gaan voor hun project gesprekken aan met gemeenten en lokale partijen, zoals buurtverenigingen, natuurverenigingen, woningbouwcorporaties, scouting en basisscholen. Daarnaast wordt een nulmeting uitgevoerd waarin de aanwezigheid van doelsoorten in kaart wordt gebracht. Ook wordt een kansenkaart gemaakt waarop de meest kansrijke plekken voor beplanting en nestkasten in kaart wordt gebracht.
Een nieuwe manier om geschikte locaties te vinden en het project bekend te maken bij inwoners van gemeenten hebben de organisaties in ‘coronatijd’ bedacht. Namelijk de wijk ingaan, op flyers geschikte locaties intekenen en deze flyers bij de bewoners in de brievenbus gooien. Dit initiatief heeft veel resultaten opgeleverd en zorgt ervoor dat bijvoorbeeld nestkasten op de juiste plekken terecht komen.
De initiatiefnemers
Orbis
Orbis is in natuur-, landschaps- en klimaatadaptatie projecten actief betrokken bij de ontwikkeling van het Noord-Brabantse landschap. Het bureau vertaalt beleid, ambities en subsidieregelingen naar concrete resultaten. Binnen ‘Natuur in de Wijk’ is Orbis verantwoordelijk voor het coördineren, uitvoeren en realiseren van het project. Daarbij wordt er nauw samengewerkt met gemeenten, bewoners en bedrijven in de gemeenten.
Natuurbalans- Limes Divergens
Sinds 1992 richt Natuurbalans-Limes Divergens uit Nijmegen zich op ecologisch onderzoek en advies in heel Nederland. De medewerkers hebben een brede kennis van zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieën, vissen en insecten. Inmiddels hebben ze ook ruime ervaring op het gebied van natuurbeleid en natuurwetgeving. Deze kennis wordt ingezet voor inventarisaties, monitoringsprogramma’s, beheersplannen en toetsing in het kader van de natuurwetgeving.
