Bepalen of een verdacht plekje op de huid een basaalcelcarcinoom – de meest voorkomende vorm van huidkanker – is, kan in een groot deel van de gevallen ook met een scan van de huid in plaats van een invasief biopt. Dat heeft minder impact voor de patiënt, is sneller én kan leiden tot kostenbesparing in de gezondheidszorg. Dit blijkt uit onderzoek van het Maastricht Universitair Medisch Centrum (Maastricht UMC).

Het onderzoeksteam van huidkankerexpert en dermatoloog dr. Klara Mosterd heeft aangetoond dat bij patiënten waarbij de diagnose basaalcelcarcinoom met de scan werd gesteld, de uitkomst niet slechter was dan bij patiënten die een diagnose kregen middels een biopt. Deze uitkomst is inmiddels  gepubliceerd in het vooraanstaande wetenschappelijke tijdschrift ‘Lancet Oncology.’

553 Patiënten onderzocht en gevolgd

Onderzoeker Fieke Adan volgde 553 patiënten met een verdacht plekje op de huid die hiervoor werden doorverwezen naar het Maastricht UMC, Catharina Ziekenhuis in Eindhoven of Zuyderland Medisch Centrum in Heerlen. Bij de ene helft werd een biopt afgenomen. Dat is het wegnemen van een stukje weefsel met een soort mes, waarna het onder een microscoop wordt onderzocht. Bij de andere helft scande de dermatoloog direct het plekje, via de zogenaamde optische coherentietomographie(OCT). Een jaar na behandeling werd geëvalueerd of er verschil was in de klinische uitkomst: het aantal tumoren dat teruggekomen was.

Even goed én goedkoper

Na de diagnose van basaalcelcarcinoom kregen patiënten de reguliere behandeling en werd het verdachte plekje verwijderd. In de OCT-groep werd alleen bij zeer hoge zekerheid van de diagnose het beleid bepaald op basis van de OCT-scan. Dit was in 65.6% van de gevallen, waarbij de behandeling dus meteen in het eerste consult met de patiënt worden besproken. Als het basaalcelcarcinoom geschikt was voor behandeling met een zalf, werd die meteen voorgeschreven. Indien chirurgie nodig was, werd dit direct ingepland. In de reguliere groep (biopsie) was de uitslag na één tot twee weken bekend, zodat behandeling daarom pas in een vervolgconsult kon worden besproken of opgestart. In beide groepen was het aandeel dat na één jaar géén terugkeer had van de huidkanker niet significant verschillend. In het diagnose- en behandeltraject via OCT kon bovendien zo’n 10% van de kosten bespaard worden. Kortom: diagnostiek via een scan is sneller, kost minder en is medisch gezien niet minder effectief.

Patiëntvriendelijk werken

Dit onderzoek markeert een belangrijke stap voor mensen met een verdacht plekje, benadrukt dr. Klara Mosterd: “Een verdacht plekje geeft ontzettend veel onzekerheid voor een patiënt, die door de huisarts naar het ziekenhuis wordt verwezen. Als dermatoloog wil je dan zo snel en zo patiëntvriendelijk mogelijk uitsluitsel geven. Een biopt is pijnlijk en geeft niet direct een uitslag, in tegenstelling tot de OCT. Ik ben dus blij dat ons onderzoek laat zien dat de OCT in veel gevallen een biopt zou kunnen vervangen.’

Meest voorkomende vorm van kanker

Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker: momenteel krijgt 1 op de 5 Nederlanders huidkanker. Mosterd geeft aan dat er dan ook behoefte is aan een efficiënt zorgpad voor deze veel voorkomende vorm van huidkanker. Ze zegt daarover: “Minder biopten en dus een consult minder, geeft naast kostenbesparing extra capaciteit bij dermatologen. Dit is essentieel om de toegenomen vraag naar huidkankerzorg het hoofd te bieden. Vanaf nu kunnen we gaan werken aan een protocol en de randvoorwaarden om OCT uit te rollen in de dagelijkse praktijk. Hoewel dit nog wel een aantal jaar gaat duren, hebben we nu een cruciale stap gezet.’

Maastricht UMC in cijfers

Het Maastricht UMC is het samenwerkingsverband tussen het academisch ziekenhuis Maastricht (azM) en de Faculty of Health, Medicine and Life Sciences (FHML) van de Universiteit Maastricht. Het Maastricht UMC telt 715 bedden en 27 operatiekamers. Er werken ruim 6000 mensen.  Bij Maastricht UMC staan 5.535 studenten ingeschreven, waarvan 2.268 nieuwe studenten (1.197 Bachelors en 1.071 Masters).

Printvriendelijk