Carapax IT in Gouda en Eindhoven is een technologiebedrijf met een bijzondere missie: mensen met autisme (*) aan werk helpen en houden. Op de loonlijst staan vijftig autisten. “Zij worden door de reguliere arbeidsmarkt onvoldoende op hun waarde geschat.”
“Over hun analytische vaardigheden is iedereen het eens”, zegt directeur Addy Borst. “Ze zijn toppers in hun vak, hebben technisch inzicht en oog voor detail, zijn enorm toegewijd en houden hun focus op wat echt moet gebeuren. Deze prachtige, professionele groep van slimme, gemotiveerde collega’s maakt samen mooie producten, dashboards en analyses voor tevreden klanten.”
Onbekendheid en vooroordelen
Kansen creëren voor mensen die door de arbeidsmarkt niet op hun waarde worden geschat, daar ging het Addy Borst en Ronald van Vliet in de eerste plaats om bij het opzetten van hun gezamenlijke onderneming Carapax IT in 2014. Het bedrijf richt zich daarom bewust op mensen met autisme en een technologische HBO- of WO-opleiding, die geen baan vinden bij reguliere bedrijven of moeite hebben hun baan te behouden.
Borst: ”Onbekendheid en vooroordelen spelen hierin een factor. Terwijl ze onder de juiste omstandigheden op veel plekken prima kunnen functioneren. Het autisme bemoeilijkt de sociale omgang, communicatie, verbeelding en prikkelverwerking. Het staat het zichzelf verkopen bij het solliciteren of het samenwerken met mensen die dit niet begrijpen in de weg. Terwijl een sterk analytisch vermogen, oog voor detail, grote loyaliteit, een uitzonderlijk concentratievermogen en het “echte out-of-the-box” denken juist in combinatie met een goede vooropleiding van enorme toegevoegde waarde zijn.”
Maatschappelijke impact
Juist in de IT-branche is een enorm tekort aan goede mensen. Borst: “Door met ons samen te werken kom je tegemoet aan de problematiek rondom het vinden van goed personeel. De klant krijgt hiervoor mooie producten tegen een nette prijs terug en draagt hiermee bij aan maatschappelijke impact. Voor de medewerkers zelf resulteert het hebben van een duurzame baan die beter aansluit op het opleidings- en interesse niveau in meer toekomstperspectief, meer inkomen, een groter zelfvertrouwen, stabiliteit, persoonlijke groei en een beter sociaal leven.”
De Carapax-directeur heeft berekend dat door zijn missie de overheid bijna 800.000 euro per jaar bespaart op uitkeringen en zorgkosten.
Begin 2018, drie jaar na de start, won Carapax IT de ondernemersprijs MKB Midden Holland. “Niet het gat in de markt, maar het gat in de maatschappij staat centraal”, aldus het juryrapport.
Meer dan de helft van de volwassenen met autisme heeft geen betaald werk
Volgens het Nederlands Autisme Register heeft ongeveer 1% van de Nederlandse bevolking autisme. Meer dan de helft van de volwassenen met autisme heeft geen betaald werk. Van degenen die wel werk hebben geeft 26% aan dat het werk niet aansluit op hun niveau.
Borst vertelt in het Algemeen Dagblad dat van de mensen met autisme 75 procent geen duurzaam betaalde baan kan vinden. “Ze werken ergens kortstondig of werken helemaal niet. Zo’n 30 procent heeft zo’n lichte vorm van autisme dat je het niet merkt. Zij kunnen zelfstandig een duurzaam betaalde baan vinden. Er is ook zo’n 30 procent met zulk zwaar autisme dat ze niet in een arbeidsproces kunnen functioneren. De overige veertig procent kan in de juiste omgeving en met begeleiding een duurzame betaalde baan aan.’’
Prikkelarme werkplekken
De werkomgeving bij Carapax IT is op de autistische medewerkers aangepast en er is professionele begeleiding. “De werkplekken zijn prikkelarm. Onze managers zitten tussen de opdrachtgever en de uitvoering. Ze zorgen ervoor dat het werk zo wordt gefilterd dat het voor de medewerkers overzichtelijk en gestructureerd is. Voor de begeleiding zijn er jobcoaches.”
Het bedrijf creëert een sociaal veilige omgeving door twee regels te stellen. “De eerste is dat de medewerker erkent dat hij of zij autisme heeft en zich daarvoor laat begeleiden. De tweede is dat alle medewerkers van elkaar weten dat ze autisme hebben. Daardoor zijn ze open naar elkaar toe en is er onderling respect. Ze geven aan als het niet goed gaat met ze en waarom.”
Elke dag stress meten
De managers en jobcoaches van het IT-bedrijf liepen tegen het feit aan dat mensen met autisme snel in een burn-out terecht kunnen komen. Daar heeft de leiding wat aan gedaan. Borst: “Ze kunnen van het ene op het andere moment uitvallen, zonder dat we signalen hadden gekregen. We zijn daarop in 2019 begonnen met het meten van stress. Dat doen we door iedere dag op hetzelfde moment het hartritme te meten. Dat levert een grafiek op waaraan meteen te zien is of iemand stress opbouwt. Het is tegelijk een ‘praatplaat’ voor de jobcoach en de medewerker om samen te bespreken hoe de stress wordt ervaren en waar die door komt. Zo kan er in een vroeg stadium worden ingegrepen. Een van de resultaten is dat een aantal medewerkers maar twee dagen achter elkaar werkt.”
Belangstelling
Carapax IT heeft deze data-gedreven methode voor de eigen werknemers inmiddels doorontwikkeld tot een product waar andere organisaties belangstelling voor hebben. “We zijn in gesprek met twee sociale werkplaatsen en enkele sociale bedrijven. Ook een Arbodienst, het UWV en enkele zorgverzekeraars zijn zeer geïnteresseerd.’’
(*)
Autisme is een verzamelnaam voor ontwikkelingsstoornissen en gedragskenmerken die wijzen op een onvermogen om op een passende wijze op anderen te reageren. Bij mensen met autisme is de ‘sociale antenne’ in het omgaan met anderen minder goed ontwikkeld en dat kan problemen opleveren voor henzelf en hun omgeving.
