Ontspanning, zinvolle dagbesteding en bovenal mooie aanknopingspunten voor een waardevol gesprek. Dat was het idee achter de ontwikkeling van de roman ‘Ook vliegen kunnen dansen, het is maar hoe je ze bekijkt’. Een boek voor mensen met dementie gebaseerd op de levensverhalen van bewoners van een van de verzorgingshuizen van Vitalis Woonzorg Groep in Eindhoven. Uit een onderzoek onder medewerkers, vrijwilligers en naasten van bewoners is naar voren gekomen dat het boek bijdraagt aan het gelukkig oud zijn van dementerende ouderen en echt zorgt voor een waardevol contact. Het boek, samengesteld door de Vlaamse schrijfster Corinne Heyrman, is voor zover bekend het eerste boek in Nederland dat speciaal is gemaakt voor mensen met dementie.

De Vlaamse schrijfster Corinne Heyrman, wonend en werkend in Eindhoven, ging samen met een activiteitenbegeleider in gesprek met bewoners van verzorgingshuis ‘Peppelrode’. Op basis van deze verhalen en herinneringen schreef Corinne korte verhalen, die ze vervolgens heeft gebundeld waardoor ze samen een geheel vormen. De roman bestaat dus uit echte verhalen, herinneringen aan vroeger, verteld door bewoners van ‘Peppelrode’. In totaal heeft Corinne Heyrman van vijftien bewoners hun herinneringen beschreven.

Ook de afbeeldingen in het boek zijn bewerkingen van foto’s-van-vroeger van bewoners. Het is een boek om te ontspannen, om zelf te lezen of om voor te lezen. Een verhalenbundel, zo opgezet en aangepast die voor ouderen met dementie begrijpelijk en leesbaar is. Ook de beeldtaal en vormgeving vertellen een duidelijk verhaal en versterken de leesbaarheid.

Ongedwongen contact, een ingang om herinneringen op te halen

Voor mensen die de verhalen liever willen beluisteren, is het verhaal door de geestelijk verzorgers en bewoners van ‘Peppelrode’ ingesproken als luisterboek. De roman zorgt voor zinvolle dagbesteding en ontspanning voor dementerende ouderen en hun omgeving. Een roman, zo uitgewerkt dat mensen met dementie het zelf kunnen lezen. Ter vermaak en ontspanning. Daarnaast is de roman aantrekkelijk voor familieleden, vrienden, naasten, vrijwilligers en zorgverleners om voor te lezen aan iemand met dementie.
Een boek samen lezen of voorlezen zorgt voor ongedwongen contact en een ingang om herinneringen op te halen. Het zorgt voor herkenning en vormt een ingang tot het ophalen van eigen herinneringen of flarden van herinneringen.

“Een schot in de roos.”

“De manier van vertellen en het dialect raakt enorm, is een schot in de roos”, aldus een van de activiteitenbegeleiders. “De vliegen zorgen voor reuring. De ene bewoner wilde de vliegen letterlijk van de pagina verjagen en weer een andere bewoner merkte op dat vliegen helemaal niet kunnen praten. Voor de een zijn de vliegen storend, voor de ander juist weer aantrekkelijk. Een ding is duidelijk de vliegen geven een extra dimensie, ze ‘triggeren’ en zorgen voor alertheid”, aldus de onderzoekers.

De beeldtaal en vormgeving zijn gedaan door illustrator Judith Herman. Het gedrukte boek is inmiddels ook als e-book en luisterboek beschikbaar.
Schrijfster Corinne Heyrman (1994) studeerde Woordkunst in Antwerpen. Ze schrijft proza en non-fictie, maakt theater en radio.

Printvriendelijk