Meer dan zeven uur slapen na een vaccinatie blijkt te helpen om meer antilichamen aan te maken. Met name bij mannen jonger dan 65 is er een groot verschil, blijkt uit onderzoek.
Dat slaap essentieel is voor de gezondheid en mentaal welzijn, was al geweten. Maar uit een nieuwe studie in het tijdschrift Current Biology blijkt dat een goede nachtrust ook ons immuunsysteem helpt te reageren op vaccinatie. Mensen die minder dan zes uur per nacht slapen na hun vaccinatie, produceren aanzienlijk minder antilichamen dan wie zeven uur of meer slaapt.
“Goede slaap versterkt niet alleen de bescherming van het vaccin, maar kan de duur van die bescherming ook verlengen”, zegt Eve Van Cauter, hoogleraar aan de Universiteit van Chicago. Samen met Karine Spiegel van het Franse Nationale Instituut voor Gezondheid en Geneeskundig onderzoek doet ze al jaren onderzoek naar de effecten van slaap op vaccinatie.
Zeven uur slaap
Het team combineerde de resultaten van zeven studies tegen virale infecties en onderzocht de respons voor personen met een “normale” hoeveelheid slaap (de aanbevolen hoeveelheid van 7 tot 9 uur), tegenover korte slapers met minder dan 6 uur per nacht.
Daaruit kwam sterk naar voren dat minder dan 6 uur slapen per nacht de immuunrespons op een vaccinatie vermindert, met name bij mannen. Bij vrouwen bleek de link meer variabeler, waarschijnlijk door de schommelende geslachtshormoonspiegels, zeggen de auteurs.
“We weten uit immunologische studies dat hormonen het immuunsysteem beïnvloeden”, zegt Spiegel. “Bij vrouwen wordt de immuniteit beïnvloed door de menstruatiecyclus, gebruik van voorbehoedsmiddelen, de menopauze en postmenopauzale status. Maar helaas had geen van de onderzoeken in onze studie gegevens over geslachtshormoonspiegels.”
Controle
Als mensen weten dat de slaapduur van invloed is op hun vaccinatie, geeft hen dat een zekere mate van controle over hun immuniteit, zeggen de auteurs.
“Als je bijvoorbeeld de variabiliteit ziet in de bescherming van de covid-19-vaccins, zijn mensen met reeds bestaande aandoeningen minder beschermd, mannen zijn minder beschermd dan vrouwen, en zwaarlijvige mensen zijn minder beschermd”, zegt Van Cauter. “Dat zijn allemaal factoren waar een individueel mens geen controle over heeft. Maar je slaap kun je wel aanpassen.”
Toch is er nog veel meer te onderzoeken, benadrukken de auteurs. “We moeten de verschillen tussen mannen en vrouwen begrijpen, welke dagen rond het tijdstip van vaccinatie het belangrijkst zijn en hoeveel slaap er precies nodig is, zodat we mensen kunnen begeleiden”, zegt Spiegel. “We gaan de komende jaren miljoenen en miljoenen mensen vaccineren, en dit is een aspect dat kan helpen de bescherming te maximaliseren.”
