Onderzoekers van de Vrije Universiteit Brussel en de Technische Universiteit van Lausanne (EPFL) hebben een efficiënte en goedkope methode ontwikkeld voor het sneltesten van de gevoeligheid van bacteriën voor antibiotica. De techniek, “Optical Nanomotion Detection”, is extreem snel, nauwkeurig en vereist enkel een traditionele microscoop, uitgerust met een camera of een mobiele telefoon.
De Optical Nanomotion Detection-techniek (ONMD) beoordeelt de microscopische trillingen van bacteriecellen, die kenmerkend zijn voor levende organismen. De trillingen worden beschouwd als een ‘handtekening van het leven’. Ze houden namelijk aan zolang de bacterie leeft, maar stoppen onmiddellijk als het dood is. “Met de techniek bekomen we binnen 2 tot 4 uur een resultaat – in tegenstelling tot de huidige 24 uur die vereist is voor de meest voorkomende ziektekiemen en een maand voor tuberculose”, zegt Dr. Sandor Kasas van de Technische Universiteit van Lausanne (EPFL).
Antibioticagevoeligheidstests (AST) maken traditioneel gebruik van twee methoden: ofwel gebruikt men kweekmethoden waarbij bacteriën worden blootgesteld aan antibiotica, ofwel genetische methoden. De klassieke testen nemen tot 24 uur of langer in beslag voor langzaam groeiende bacteriën – een tijdsbestek dat in een klinische omgeving leven of dood kan betekenen. “Ondertussen zijn er wel snellere testen ontwikkeld maar die zijn vaak complex en duur”, zegt Willaert. “Onze techniek laat toe om het effect van antibiotica op bacteriën te testen met een eenvoudige microscoop en camera of smartphone.”
“De methode zal van pas komen om een pandemie van resistente kiemen te voorkomen”, zegt Willaert. Antibiotica-resistentie ontstaat wanneer bacteriën het vermogen ontwikkelen om de geneesmiddelen die bedoeld zijn om hen te doden, te verslaan. De resistentie van bacteriën tegen antibiotica is een wereldwijd probleem.
In de Europese Unie zijn er jaarlijks 700.000 gevallen van infecties waarbij de antibiotica niet aanslaat. In 2019 was het fenomeen wereldwijd verantwoordelijk voor ten minste 1,27 miljoen doden. De nieuwe techniek kan worden toegepast op een breed scala aan bacteriën. “Het is een game-changer voor iedereen die ooit met schadelijke bacteriën in contact komt”, zegt Willaert. “Wij allemaal dus.”
