Ik loop de school binnen waar Karan tot zijn 15e les had. De St Thomas School in Pauri, waar nonnen lesgeven. Eén van de systemen achtergelaten door de Britten, en tot op de dag van vandaag nog steeds draaiende. Niet dat Karan christelijk is opgevoed, maar zijn ouders kozen voor deze school omdat het een privéschool is. Het onderwijs is er aanzienlijk beter dan in de gemeentescholen. De kinderen die dagelijks bij ons op Adara Farmstay komen voor bijlessen zitten op zo’n gemeenteschool, en hun Engels is bijvoorbeeld aanzienlijk minder dan van studenten van de St Thomas School.
Het is een lichtblauw gebouw en lijkt op een jaren ’60 flat uit Europa. In elk lokaal staan zo’n 50 houten stoelen en bureautjes. Er is een lesbord. Jongens en meisjes krijgen gemengd les. Ieder heeft een uniform aan. Ik kijk het schoolplein rond. Geen glijbaan, geen speelplaats. Alleen maar tegels. De muren kunnen wel een likje verf gebruiken. Ik stap de hal in en een vriendelijke schoonmaakster wijst me de weg naar het hoofd van de school. Ik loop door en wacht in de wachtkamer. Wanneer ik aan de beurt ben, stap ik een ruime kamer. Een oudere non kijkt me van achter haar bureau aan, vraagt me te zitten op één van de stoelen.
Ik introduceer mezelf en vraag hoe de school gaat. “Waarom kom je zonder je partner?” vraagt de non. “Ik reed voorbij en besloot spontaan een bezoek te brengen,” antwoord ik. “Ben je christelijk?”. “Nee. Ik geloof in de goedheid van de mens – dat is mijn geloof.” “Ben je getrouwd?” Ik glimlach. Dat is natuurlijk een essentiele vraag, denk ik. “Nee,” antwoord ik, en vervolg: “Ik ben gekomen omdat ik wil bespreken of er mogelijkheden zijn om kinderen een creatieve les te geven. We kunnen bijvoorbeeld muurschilderingen maken, of andere creatieve projecten doen. Persoonlijk geloof ik dat het belangrijk is dat kinderen leren dat ze autonoom dingen kunnen maken, en schilderen is een goed middel daarvoor.” De non kijkt strak door haar bril naar me. “Wij moedigen dat soort bijlessen niet aan. Ze hebben hun primaire aandacht op het schoolwerk te richten. Ze moeten hun examens halen. Al het andere is zonde van de tijd,” antwoord ze. “Dus U wilt liever niet dat de kinderen hun creatieve en scheppende talenten ontplooien? Zelfs niet als ik de nodige kosten en materialen ervoor zou regelen?” vraag ik voor de duidelijkheid. “Nee,” is het antwoord. Ik knik. “Oké.” Dat is duidelijk. Ik dank de non en wens haar alle goeds met de school en de studenten. Ik loop naar buiten, de afgebladderde muren langs. Al heb ik een ander perspectief, ik heb veel begrip voor haar. Zij doet wat zij denkt dat goed is voor de school. Wat van haar verwacht wordt. Ouders willen dat hun kinderen hoge cijfers halen, en een goede toekomst opbouwen. En een goede toekomst, dat betekent een goede baan, en goed geld. In een ontwikkelingsland als India is zo’n ambitie des te meer te begrijpen. Wie ben ik om van anders te overtuigen? Aan het einde van de dag geef ik de kinderen les. Vandaag gaan we schilderen. We hebben een kamer in het huis bestempeld als toekomstig lokaal. Ieder kind mag een tekening op de muur maken. Gretig gaan ze te werk, met Hindi muziek op de achtergrond. Anamika begint de kast te verven. Rinki, Pinki, Panku, Anushka en Priyanka – ze doen allen mee. Regenbogen en harten en paraplu’s komen tevoorschijn. Ook Ishu van 5 maakt een bloemetje. Ganesh, de oudste, schildert voor het eerst in zijn leven een grote schildering. Zorgvuldig, met het puntje van de tong uit zijn mond, tekent hij de juiste verhoudingen van de vogel en de vrouw. Ik glimlach. Verandering begint klein, en dicht bij huis. We doen wat we kunnen, en we laten wat we niet kunnen. Dat is verandering in vrijheid, zonder dwang, maar met begrip en geduld. Want ik ben hier niet om systemen om te gooien, of de les te wijzen, noch voor neo-kolonialisatie. Ik ben hier ten dienste van India.
