Waterstof (*) gaat een belangrijke rol spelen als energiedrager. Het is namelijk efficiënt door onze infrastructuur te transporteren en in grote hoeveelheden op te slaan. Waterstof is goed te gebruiken als grondstof én als brandstof voor industrie en vervoer. Na de zomer begint Hynetwork Services, een 100% dochter van energie-infrastructuuronderneming Gasunie, met de aanleg van het eerste deel van een landelijk waterstofnetwerk. Dit netwerk, dat ongeveer 1,5 miljard euro gaat kosten, verbindt vanaf 2030 de grote industriële regio’s in Nederland en omliggende landen, zoals Duitsland en België, met elkaar. Bovendien zal het netwerk verbindingen hebben met importterminals in de zeehavens, binnenlandse waterstofproductie en grootschalige opslagfaciliteiten voor waterstof.
Het landelijke netwerk krijgt uiteindelijk een lengte van 1.200 kilometer en zal grotendeels bestaan uit bestaande aardgasleidingen. Rotterdam zal als één van de zeehavens fungeren als een belangrijke toegangspoort voor waterstof naar Noordwest-Europa, waarbij waterstof via het netwerk getransporteerd kan worden naar industriële afnemers in Nederland en omringende landen, zoals Duitsland en België. Het eerste deel van het waterstofnetwerk loopt in Rotterdam van de Tweede Maasvlakte naar Pernis, een traject van meer dan 30 kilometer en zal naar verwachting in 2025 operationeel zijn.
Waterstof gaat een cruciale rol spelen
Hans Coenen, lid van de Raad van Bestuur Gasunie: “Deze start markeert een belangrijke stap in de ontwikkeling van de waterstofketen, die wij samen met partners zetten. Wij dragen graag bij aan de verduurzaming en leveringszekerheid van de energievoorziening in Nederland en andere landen in Noordwest-Europa.”
Jorgo Chatzimarkakis, CEO van Hydrogen Europe: “Binnen de Europese Unie gaat waterstof een cruciale rol spelen om onze samenlevingen te verduurzamen en bij te dragen aan de Europese energieonafhankelijkheid. Nederland kan daarbij een verbindende rol spelen om het internationale aanbod van waterstof naar industriële eindgebruikers te brengen.”
Internationaal verbindende rol
Vanaf 2030 verbindt het landelijk waterstofnetwerk de zeehavens met de grote industriële clusters (Eemshaven, Noordzeekanaalgebied, Rotterdam, Zeeland en Limburg) in ons land en met opslaglocaties voor waterstof. Ook worden er verbindingen met Duitsland (Ruhrgebied en Hamburg) en België gerealiseerd. Het bevordert de ontwikkeling van Nederland als een Europese energiehub (**) voor waterstof en de groei van de internationale waterstofmarkt. Bovendien draagt het bij aan de Europese energieonafhankelijkheid.
(*)
Wat is waterstof?
Waterstof is een molecuul dat is opgebouwd uit twee waterstofatomen (H2). In de natuur komt waterstof niet als losse stof voor. Het molecuul is altijd onderdeel van andere stoffen, zoals water (H2O). Waterstof kan worden gebruikt als grond- of brandstof in de industrie, brandstof voor mobiliteit of met brandstofcellen worden omgezet in elektriciteit of warmte.
Waterstof is niet nieuw en op dit moment al een belangrijke grondstof voor de industrie (o.a. voor kunstmest). In Nederland wordt jaarlijks 800 kiloton waterstof gebruikt. Transport vindt voornamelijk plaats via de weg.
Op dit moment wordt waterstof vooral geproduceerd door het kraken van aardgas. Het methaanmolecuul (CH4) wordt gescheiden in waterstof (H2) en koolstof (C). Daarbij komt CO2 vrij en daarom noemen we dit grijze waterstof. Als de CO2 vervolgens wordt afgevangen, opgeslagen of hergebruikt, spreken we van blauwe waterstof.
Voor het toekomstige energiesysteem zijn de ogen gericht op groene waterstof. Door elektrolyse kan water met duurzame elektriciteit uit bijvoorbeeld zon en wind worden omgezet in waterstof. Daarmee is groene waterstof dus een volledig duurzame vorm. Verwacht wordt dat groene waterstof een grote rol gaat spelen als er veel duurzame elektriciteit geproduceerd wordt, met name via wind op zee. Blauwe waterstof zal op korte termijn helpen om de waterstofeconomie te ontwikkelen en de eerste (grote) stappen te zetten om CO2-uitstoot te verminderen.
(**)
Een energiehub is een lokale samenwerking tussen meerdere partijen op het gebied van energie. Deze partijen stemmen energieopwek, -opslag, -conversie en -verbruik op elkaar af. Zij maken vaak afspraken over de samenwerking.