In Vlissingen is een begin gemaakt met de werfinrichting voor de bouw van caissons voor het Prinses Elisabeth Eiland, het eerste kunstmatige energie-eiland ter wereld. Deze energiehub komt te liggen in de Noordzee op 45 kilometer van de Belgische kust. Het eiland verbindt nieuwe windparken en bijkomende interconnectoren met het Verenigd Koninkrijk en Denemarken met het Belgische elektriciteitsnet op land. Een consortium met de Belgische waterbouwbedrijven DEME en Jan De Nul bouwt het Nederlandse North Sea Port in Vlissingen 23 caissons. Dat zijn de betonnen funderingen voor het eiland met afmetingen van 60 meter lengte, 30 meter breedte en 30 meter hoogte.
Enkele maanden geleden is de omgevingsvergunning verleend voor de bouw van de caissons op de terreinen van Verbrugge Zeeland Terminals aan de Bijleveldhaven in Vlissingen. Deze locatie wordt als uitvalsbasis gebruikt om de caissons te bouwen, te water te laten en in de zomers van 2024 en 2025 richting offshore-locatie te slepen en af te zinken. Daarna wordt het eiland opgespoten en klaargemaakt voor de bouw van de elektrische hoogspanningsinfrastructuur. Terwijl de bouwwerken in Vlissingen plaatsvinden, zal de algemene projectcoördinatie voor het Prinses Elisabeth Eiland gebeuren vanuit de haven in Oostende. Logistiek en projectengineering nemen begin november 2023 hun intrek in het pas gerenoveerde Stapelhuis Entrepot. Concreet gaat het om een 80-tal werkplaatsen.
Het Prinses Elisabeth Eiland wordt het eerste kunstmatige energie-eiland ter wereld dat zowel gelijkstroom als wisselstroom combineert. De hoogspanningsinfrastructuur op het eiland zal de exportkabels van de windparken van de nieuwe Prinses Elisabethzone bundelen en wordt tegelijk een hub voor toekomstige interconnectoren met Groot-Brittannië (Nautilus) en Denemarken (TritonLink). Ze zorgen niet alleen voor stroomuitwisseling tussen landen, maar zijn ook verbonden met nieuwe offshore-windparken in de Noordzee, die België op termijn van grote volumes hernieuwbare energie voorzien. Intussen legt Elia de laatste hand aan een zogenaamd ‘Nature Inclusive Design’ voor het eiland dat later dit jaar wordt voorgesteld. De bouw zal ongeveer twee jaar duren (tussen maart 2024 en augustus 2026).
Cruciale schakel
“We gaan de Noordzee nog meer uitbouwen als dé energiecentrale van ons land”, verklaart Vincent Van Quickenborne, de Belgische vice-eersteminister en Minister van Justitie en Noordzee. “Het Prinses Elisabeth Eiland zal daarbij een cruciale schakel zijn. Met de verlening van de milieuvergunning zetten we een belangrijke stap in de ontwikkeling van onze tweede offshore windzone, de Prinses Elisabeth-zone. De eerste windmolens zullen we in 2028 in dienst nemen. Dat betekent bijkomende groene stroom vanop zee voor onze gezinnen en bedrijven. We zijn bovendien het eerste land ter wereld dat windturbines zal plaatsen in beschermde zeegebieden. Het is daarom een goede zaak dat Elia vol inzet op een Nature Inclusive Design.”
Kunstmatig eiland zo groot als 12 voetbalvelden
Het Prinses Elisabeth Eiland heeft een oppervlakte van 6 hectare, zowat 12 voetbalvelden. Het komt midden in de Prinses Elisabethzone en zal worden gebouwd op betonnen caissons die worden opgevuld met zand. Op het eiland komt bijna uitsluitend transmissie-infrastructuur zowel voor de aansluiting van de nieuwe windparken (maximaal 3,5 GW) als voor de aansluiting van toekomstige interconnectoren (een interconnector is een type infrastructuur dat uitwisseling van energie tussen verschillende netwerken mogelijk maakt). Er is ook een kleine haven voorzien voor de onderhoudsploegen en een helideck. Om alle toekomstige offshore-installaties te verbinden met het Belgische hoogspanningsnet komen rond het eiland 300 kilometer aan wisselstroomkabels en 60 kilometer aan gelijkstroomkabels.
België: koploper in offshore wind
Tinne Van der Straeten, Federaal minister van Energie: “België is een van de koplopers in offshore wind en versnelt de energietransitie met een verviervoudiging van de offshore windcapaciteit in de Belgische Noordzee, de bouw van een energie-eiland en nieuwe interconnecties met Noordzeelanden. Het energie-eiland wordt een knooppunt van windenergie op zee om groene, goedkope energie te voorzien voor onze gezinnen en bedrijven. Het is belangrijk dat we daarbij rekening houden met het zeeleven, boven en onder water. Het is goed dat Elia verder inzet op Nature Inclusive Design.”
Bijdrage aan Europese energietransitie
Daan Schalck, CEO North Sea Port in Vlissingen: “North Sea Port wil graag samen met Elia, DEME en Jan De Nul bijdragen aan de Europese energietransitie. Door de uitbouw van internationale hoogspanningsverbindingen en het integreren van steeds grotere hoeveelheden hernieuwbare energieproductie, stimuleert Elia zowel de integratie van de Europese energiemarkt als de decarbonisering van de samenleving. Onze langdurige samenwerking wordt met dit project nogmaals versterkt.” Decarbonisatie is een term die verwijst naar de transitie naar een postfossiele, koolstofdioxidevrije economie en naar het verlagen van de CO2-emissies, met name in de energiesector.
