Door bij patiënten met chronisch hartfalen een sensor in hun longslagader te plaatsen en die op afstand uit te lezen, halveert het aantal ziekenhuisopnamen. Ook hebben de patiënten een beter leven doordat de arts eerder kan ingrijpen. Dit blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC, gepubliceerd in The Lancet en gepresenteerd op het Europese congres voor cardiologen.
Ieder jaar krijgen 38.000 mensen voor het eerst de diagnose ‘hartfalen’ en worden 31.000 hartfalenpatiënten opgenomen in het ziekenhuis. Met al die opnames en controles leggen deze patiënten een groot beslag op de zorg. Maar ook voor de patiënten zijn de ziekenhuisbezoeken een belasting. ‘Daarom wilden wij onderzoeken of we patiënten ook konden monitoren op afstand’, zegt cardioloog dr. Jasper Brugts van het Erasmus MC Hart en Vaat Instituut.
Halvering
In de studie kregen 348 hartfalenpatiënten uit 25 centra in Nederland een mini-sensor in de longslagader en een kussen met meetapparatuur thuis. Zodra de patiënt op het kussen gaat liggen, wordt de longdruk gemeten en worden de gegevens via een beveiligde internetverbinding naar de cardioloog in het ziekenhuis gestuurd.
Met deze monitoring op afstand kan de cardioloog eerder ingrijpen en klachten van hartfalen en een eventuele ziekenhuisopname voorkomen, blijkt uit de studie. Het aantal ziekenhuisopnames door thuismonitoring nam af met 44 procent over een gemiddelde van 1,8 jaar. “Bijna een halvering dus’”, zegt cardioloog Brugts. Ook verbeterde de kwaliteit van leven van patiënten die het thuismonitoringssysteem gebruikten.
Thuis in plaats van ziekenhuis
De Rotterdamse cardioloog was betrokken bij de start van het onderzoek en de introductie van het thuismonitoringssysteem in Nederland. Hij is blij met de resultaten. Jasper Brugts: “De cardioloog kan op tijd ingrijpen in plaats van passief reageren op klachten, zoals vochtophoping en benauwdheid. Dan is het feitelijk al te laat en kan een opname niet meer voorkomen worden.”
Hartfalen
Nederland telt zo’n 250.000 mensen met hartfalen. Hun hart pompt minder bloed rond dan normaal. Patiënten zijn daardoor snel moe en raken vaker buiten adem en benauwd. In de loop van de tijd nemen de klachten vaak toe. Jaarlijks overlijden 7500 mensen aan hartfalen en daarmee staat de ziekte op de zesde plaats van doodsoorzaken.
De andere hoofdonderzoeker is prof. dr. Rudolf de Boer, afdelingshoofd van de afdeling cardiologie in het Erasmus MC. De Boer: “Met aanvullende monitoring centreer je de zorg om de patiënt thuis in plaats van in het ziekenhuis. Dat is belangrijk voor de zorg van de toekomst en past bijvoorbeeld perfect in het Integrale Zorgakkoord. We zullen dit in de regio gaan uitrollen.’
Geen nieuws is goed nieuws
Jasper Brugts benadrukt dat de sensor alleen informatie verschaft en het aan de dokter is om de behandeling aan te passen. Dit kan twee kanten op: bij te veel vocht meer plastabletten en bij te weinig vocht minder plastabletten. De cardioloog: “Patiënten hoeven niet steeds naar het ziekenhuis te reizen voor controleafspraken en opnames. Dat vindt men belangrijk en het verhoogt de kwaliteit van leven. De patiënt ervaart het als veilig en vertrouwd als de dokter hem of haar in de gaten houdt, wat ook zo is. Daarbij geldt: geen nieuws is goed nieuws, we grijpen pas in als het nodig is. En dan zijn we dus ook op tijd.”