Een orgaan afstaan is een immens gebaar van naastenliefde. Hoe geef je als ontvanger van een donororgaan uiting aan die gevoelens van dankbaarheid? Yvonne (*) stuurde een brief en een schilderij naar de nabestaanden van haar donor. Ze kreeg een wonderbaarlijk antwoord.
Dit is een waar gebeurd verhaal over een zee, mooie kleuren en een bootje. Van Yvonne én haar overleden donor. Gemeenschappelijkheid ten top. Zonder dat ze elkaar kenden.
Het besef is onomstotelijk. Yvonne is er nog, omdat iemand anders is gestorven. En omdat diens geliefden de artsen toestemming gaven de organen uit te nemen en te transplanteren. Yvonne: “Dat is zo’n groots gebaar. Dat deze mensen, op zo’n emotioneel moment in hun leven, hun dierbare hebben kunnen loslaten, zodat anderen konden worden geholpen met zijn of haar organen. Ik brand elke dag een kaarsje voor mijn donor en zijn of haar familie.’
Achtbaan
Yvonne vertelt over de leverkanker, die haar trof. Over de dood die haar op de hielen zat. Wat een ongekende achtbaan het was. Eerst was er die verplettende diagnose: leverkanker! Toen dachten de artsen weer dat het geen kanker was, maar een soort wijnvlek op haar lever. Daarna toch weer die grote tegenslag: het is wél kanker! Terwijl ze haar stinkende best deed lichamelijk in conditie te blijven, onderging ze de ene behandeling na de andere.
Maar niets hielp. Totdat het enige redmiddel een transplantatie zou kunnen zijn. Yvonne kwam bovenaan de wachtlijst te staan. Ze herinnert zich de opluchting, want ze voelde dat ze niet heel veel langer te leven had. “Een dag later kwam al een telefoontje. Er was een donorlever. Met de ziekentaxi naar het Erasmus MC. Maar in Rotterdam overviel haar een grote teleurstelling. De donorlever was niet geschikt. Ze kon weer naar huis.
Twee weken later opnieuw een telefoontje. Een donor! Wéér naar het ziekenhuis. Nu kwam de verlossing. De lever was geschikt. “Direct na het ontwaken voelde het goed”, vertelt Yvonne. En vervolgt: ”Ik ben zo blij dat ik er nog ben, zo dankbaar. En niet alleen ik, ook mijn geliefde, mijn kinderen, zussen, vrienden en buren. De donor en de nabestaanden hebben een grote groep mensen ontzettend blij gemaakt.”
“Ik had een mooie droom die goed voelde”
Daags na de transplantatie in het ziekenhuis was Yvonne intensief bezig met dat besef. “Het moet een jong iemand zijn geweest”, denkt ze, “iemand die midden in het leven stond. Ik realiseerde me hoe zwaar het voor zijn of haar geliefden moet zijn geweest om afscheid te nemen.”
Ze besloot haar besef om te zetten in dankbaarheid. Ze voelde daar ook dringend behoefte aan. Vertelt: “Toen ik nog van de narcose lag bij te komen, had ik een droom. Een mooie droom, die ontzettend goed voelde. In die droom zag ik mijn donor. Er was een zee, er waren mooie kleuren en er was een bootje. Het gezicht van mijn donor zag ik niet. Maar het was zo stil, vredig en sereen. Een paar dagen later had ik die droom weer.”
Rouwkaart
Maanden erna, toen Yvonne voldoende was opgeknapt, besloot ze die mooie droom die ze tot twee keer toe had gehad, met gestreken waskrijt in beeld te brengen voor de nabestaanden. Als dank en medeleven. Ze schilderde de zee en de lucht in dezelfde warme kleuren als in haar droom en schetste het bootje dat ze had ‘gezien’. Ze stuurde haar schilderstuk, samen met een brief met daarin dank en medeleven, via haar contactpersoon in het Erasmus MC, naar de nabestaanden (*) van haar donor. Een paar weken later kreeg ze antwoord van de orgaandonorcoördinator in het Erasmus MC (**), Lara Elshove.
Yvonne: “Lara vertelde me dat de nabestaanden nog niet wisten of ze in staat waren een brief terug te sturen. Maar ze waren wel ontzettend geraakt. Ze stuurden een kopie van de rouwkaart mee, zonder de naam van hun geliefde.” Yvonne haalt de rouwkaart voor de dag. Hierop ziet ze een zee, in dezelfde kleuren als háár schilderij……… aan de binnenzijde van de kaart dobbert een bootje……
Miraculeus?
Yvonne, nog steeds in verbijstering: “Ik ben niet gelovig, maar ik denk wel dat er meer is tussen hemel en aarde.”
(*)
Transplantatiepatiënt Yvonne heeft in dit artikel geen achternaam. Ook waar ze woont en wanneer ze haar levertransplantatie onderging is geheim, omdat wettelijke regels voorschrijven dat donor en ontvanger altijd anoniem moeten kunnen blijven.
Ook de nabestaanden van de donor van Yvonne hebben te kennen gegeven dat ze liever nog geen anonieme brief willen formuleren. Daar heeft Yvonne alle begrip en respect voor.
(**)
In het Erasmus MC werken verpleegkundig specialisten en orgaandonatiecoördinatoren met elkaar samen om de correspondentie tussen de ontvanger en de donor/nabestaanden te organiseren. Bedankbrieven van ontvangers worden afgegeven aan hun behandelend verpleegkundig specialist. Die geeft de brief aan de orgaandonatiecoördinator die contact onderhoudt met de nabestaanden van de donor. En vice versa. Zowel de verpleegkundig specialisten als de orgaandonatiecoördinatoren letten op dat brieven zijn ontdaan van gegevens die herleidbaar zijn tot een datum of een persoon.
