Elf Aziatische en Zuid-Amerikaanse landen gaan samen zes soorten rivierdolfijnen voor uitsterven behoeden. Dat zijn ze overeengekomen in een “historische verklaring”.
Jarenlang al werd er gevreesd dat de teloorgang van rivierdolfijnen onherroepelijk was ingezet. Sinds de jaren 80 is de populatie van deze bijzondere dieren immers met 73 procent gedaald als gevolg van een groot aantal bedreigingen zoals niet-duurzame visserij en de bouw van waterkrachtdammen, maar ook vervuiling door landbouw en industrie speelt de dieren parten.
De recente dood van meer dan 153 rivierdolfijnen in het Tefé-meer in het Amazonegebied liet zien dat ook klimaatverandering een steeds grotere bedreiging vormt voor hun overleving. De dolfijnen waren in de problemen gekomen omdat de regio van het meer werd getroffen door extreme droogte en hitte. Op 28 september was de watertemperatuur in sommige zones van het Tefé-meer maar liefst opgeklommen tot 39 graden Celsius.
Historische verklaring
Maar nu is er dus de ‘Global Declaration for River Dolphins’, aangenomen door elf Aziatische en Zuid-Amerikaanse landen: Bangladesh, Bolivia, Brazilië, Cambodia, Colombia, Ecuador, India, Nepal, Pakistan, Peru en Venezuela. Het doel is om de achteruitgang van alle soorten rivierdolfijnen een halt toe te roepen en de populaties die het meest bedreigd zijn te laten toenemen.
Concreet werd er overeengekomen om bijvoorbeeld kieuwnetten te bannen waar dolfijnen al te vaak in verstrikt raken, vervuiling te verminderen en de beschermde gebieden te vergroten.
Natuurorganisatie WWF noemt het akkoord “historisch” omdat het voorziet in een soort routekaart voor het herstel van rivierdolfijnpopulaties over de hele wereld.
“Het biedt hoop voor het voortbestaan van deze iconische soorten ondanks de enorme bedreigingen waarmee ze worden geconfronteerd”, zegt Stuart Orr van WWF.
Belangrijke rivieren
Hij legt uit dat de verklaring over meer gaat dan alleen het redden van rivierdolfijnen. “Het gaat ook over het verbeteren van de gezondheid van hun grote rivieren, de levensader van zoveel gemeenschappen en economieën.”
Rivierdolfijnen leven in enkele van de belangrijkste rivieren ter wereld, waaronder de Amazone en de Orinoco in Zuid-Amerika en de Ayeyarwady, Ganges, Indus, Mekong, Mahakam en Yangtze in Azië. Deze rivieren voorzien honderden miljoenen mensen van water, soms in afgelegen dorpjes maar evengoed in megasteden.
De rivieren bewateren gigantische oppervlaktes aan landbouwgrond, voorzien de industrie en het bedrijfsleven van brandstof en houden een rijkdom aan wilde dieren in stand.
Successen
In enkele van de dichtstbevolkte rivierbekkens ter wereld, zoals de Indus en de Yangtze is al gebleken dat beschermingsinspanningen voor het stoppen van de achteruitgang van rivierdolfijnen, succesvol zijn. In Pakistan is de populatie van bedreigde Indus-rivierdolfijnen de afgelopen twintig jaar bijna verdubbeld tot tweeduizend exemplaren en in China is het aantal ernstig bedreigde Yangtze-bruinvissen zonder vin – de enige zoetwater bruinvis ter wereld – de afgelopen vijf jaar met 23 procent toegenomen tot 1250 stuks.
Ook al zijn de soorten daarmee nog niet helemaal uit de problemen, het is wel een hoopvol resultaat van strenge beschermingsmaatregelen en inspanningen voor het behoud.
“Inspirerende instandhoudingsinspanningen op lokaal en nationaal niveau hebben ongelooflijke resultaten opgeleverd, maar de vooruitgang is beperkt en de bedreigingen blijven enorm. Daarom is de verklaring van vitaal belang”, zegt Daphne Willems van WWF die specifiek op dit project werkt. “Bloeiende rivierdolfijnpopulaties duiden op gezonde rivieren – en die vormen de basis voor bloeiende gemeenschappen.”
