Zonne-energie die treinen rechtstreeks van energie voorziet… een primeur in Wallonië na een eerdere site in Vlaanderen. Het zonnepanelenpark van Avernas, gelegen op een terrein naast de hogesnelheidslijn Leuven-Luik, zou binnen 1 jaar in gebruik moeten zijn. Het park zal meer dan 3.800 panelen tellen en genoeg energie produceren om elke week meer dan 450 binnenlandse en internationale treinen van stroom te voorzien. Met dit project wil Infrabel, met de steun van de spoorwegondernemingen, het spoorvervoer door groene energie te verbruiken nog verder verduurzamen.
Een ideale locatie, op de grens tussen Vlaanderen en Wallonië
De locatie die werd gekozen op de grens tussen Vlaanderen en Wallonië, ligt naast een van de 4 hogesnelheidslijnen die door ons land lopen. Gemiddeld rijden er per week meer dan 350 binnenlandse treinen over het traject Leuven-Luik (HSL2) en 120 hogesnelheidstreinen tussen België en Duitsland. Deze site, die bijna 3 hectare groot is, heeft nog een ander voordeel: hij ligt namelijk vlakbij het ’tractieonderstation’ van Avernas. In deze technische installatie van Infrabel wordt de energie afkomstig van de hoogspanningspost van Elia omgezet om er deze hele strategische spooras mee van energie te voorzien.
Op diep verankerde heipalen komen er tot de zomer 3.828 zonnepanelen, elk met een vermogen van 680 wattpiek. Nadien worden ze aangesloten op het tractie-onderstation. Vanaf begin volgend jaar zou het enorme park ongeveer 2.700 Megawattuur per jaar moeten produceren (dit stemt overeen met het jaarlijkse verbruik van 650 huishoudens). Als er niet genoeg zonlicht is, zal het station gevoed worden door het hoogspanningsstation… maar ook door de 16 windmolens van het nabijgelegen “Greensky”-windmolenpark (een samenwerking tussen Engie, Infrabel, IBE en de gemeente Sint-Truiden), waarop het sinds eind 2015 is aangesloten.
Het gebruik van zonne-energie voor de aandrijving van technische installaties en treinen – het duurzaamste massatransport – is behoorlijk spectaculair. Avernas is pas de tweede site in zijn soort die Infrabel in dienst neemt, na het zonnepanelenpark Peerdsbos (in Schoten/Brasschaat) dat sinds 2011 de hogesnelheidslijn Antwerpen-Nederlandse grens van stroom voorziet. In Avernas zal Infrabel – dat de uitvoering van het project heeft toevertrouwd aan zijn dochteronderneming TUC RAIL – ongeveer 2 miljoen euro investeren, waarvan bijna 90% zal worden gefinancierd door een subsidie die door de federale regering speciaal wordt toegekend aan energietransitieprogramma’s.
Op naar een steeds groenere energie
Met een jaarlijks verbruik van 1.500 Gigawattuur (of 1,7% van het nationale totaal) is de spoorsector de tweede grootste elektriciteitsverbruiker in België. Het overgrote deel van deze energie (ongeveer 85%) wordt – tegen kostprijs – doorverkocht door Infrabel aan de spooroperatoren om hun treinen van energie te voorzien. Het overschot wordt gebruikt voor de voeding van vaste installaties zoals werkplaatsen, datacenters, kantoren, enz.
Over de periode 2021-2026 wil Infrabel enerzijds zijn verbruik verminderen en anderzijds het aandeel groene stroom dat het gebruikt verdrievoudigen… waarbij het voor zijn eigen verbruik maximaal wil inzetten op groene energie.
Maar de hele spoorwegsector draagt bij aan de uitdaging om maximaal in te zetten op hernieuwbare energie. Dit blijkt uit de ondertekening van een Memorandum of Understanding (MoU) door Eurostar en Infrabel. Het doel van dit document is om te onderzoeken in welke mate het mogelijk zou zijn om op verschillende sites die eigendom zijn van Infrabel zonne-energie op te wekken. Concreet zijn er studies gestart om de mogelijkheden te onderzoeken om zonnepanelen te installeren op de bermen van hogesnelheidslijnen. Hiervoor zou gebruik worden gemaakt van een innovatief systeem om energie rechtstreeks in de bovenleiding te injecteren, zonder via een tractieonderstation te hoeven passeren.
Als de verschillende bestudeerde projecten effectief worden gerealiseerd, zou Eurostar uiteindelijk 15% van zijn elektriciteitsbehoeften in België kunnen dekken met zonne-energie.
