Botbreuken opsporen met behulp van AI (Artificial Intelligence) ofwel kunstmatige intelligentie. Het gebeurt sinds kort in het Meander Medisch Centrum in Amersfoort. De laborant die op de röntgenafdeling de foto van een mogelijke botbreuk maakt, heeft binnen twee minuten de uitslag binnen. AI heeft dan al gezien of er een breuk is of niet. De kunstmatige intelligentie op radiologie maakt zijn beoordelingen op basis van alle kennis over botbreuken die de maker van de software heeft verzameld. Kennis die met iedere nieuwe breuk die AI ziet weer wordt uitgebreid. Want dat is het grote verschil tussen een ‘gewone’ computer en AI: kunstmatige intelligentie is zelflerend en maakt zichzelf ‘slimmer’ naarmate de data (gegevens) toenemen. Overigens wordt de conclusie van AI de volgende dag altijd nog door een radioloog beoordeeld.
Huisartsen van de Huisartsenspoedpost Eemland in de regio Amersfoort kunnen sinds het begin van dit jaar tijdens de avonduren en in het weekend direct röntgenfoto’s aanvragen bij de afdeling Radiologie van Meander Medisch Centrum. Tot op heden moesten patiënten eerst verwezen worden naar de spoedeisende hulp (SEH) met als gevolg dat zij soms lang moesten wachten op de uitslag.
Met deze nieuwe service ervaren patiënten niet alleen minder wachttijd, het zorgt ook voor minder druk op de spoedeisende hulp. Er blijft zo meer tijd over voor patiënten met andere spoedeisende zorgvragen.
Matthijs Vermeulen, radioloog in het Meander Medisch Centrum: “Als afdeling Radiologie zijn we trots dat er nu voor het maken van röntgenfoto’s een patiëntvriendelijke route is, die ook helpt om de spoedeisende hulp te ontlasten en daarmee te ondersteunen. Door de inzet van een AI-programma, dat röntgenfoto’s direct voorziet van een beoordeling, kunnen we deze service ook aanbieden in de avond en in het weekend. En omdat alle röntgenfoto’s later ook nog door een radioloog worden beoordeeld, kan dit veilig en zonder risico voor de patiënt.”
Uit de ervaringen tot nu toe is gebleken dat ongeveer de helft van de patiënten uiteindelijk geen botbreuk had en dus niet behandeld hoefde te worden op de spoedeisende hulp.
Eigen AI-lab
Het Meander Medisch Centrum heeft een van de weinige niet-academische ziekhuizen in Nederland een eigen AI-lab. Het Meander AI & Data Science Center werkt aan tal van slimme Artificiële Intelligentie-toepassingen voor de geneeskunde.
Volgens radioloog Vermeulen hoeven patiënten niet bang te zijn dat AI een breuk in pols, elleboog of been over het hoofd ziet. Aan DPG Media vertelt hij: “AI is in de regel veel gevoeliger dan de beoordeling van ons als radiologen. Dus de kans bestaat eerder dat AI dénkt dat je iets gebroken hebt, terwijl dat toch niet zo is. Gemiddeld blijkt in tweeënhalf procent van de gevallen sprake te zijn van een fout-positief. Dat is heel weinig.”
AI helpt de uitkomst van een behandeling voorspellen
“Laat helder zijn dat we AI altijd met mensen laten samenwerken”, zegt Ivo Broeders, chirurg en oprichter van het AI Sc& Data Science Center. “We passen hier dus niet alleen AI toe, maar ontwikkelen zelf ook kunstmatige intelligentie en doen onderzoek naar de mogelijkheden.” In het Centrum werken meerdere medisch specialisten, vier promovendi en een aantal masterstudenten Technische Geneeskunde.
“Het doel van kunstmatige intelligentie is dat we betere uitkomsten willen voor onze patiënten en dat de zorg nog veel meer gericht kan worden op die éne individuele patiënt. Zo helpt AI ons voorspellen wat de uitkomst zal zijn van een bepaalde behandeling. De kennis en ervaring van een medisch specialist wordt aangevuld met grote hoeveelheden data die door kunstmatige intelligentie zijn geanalyseerd.”
Herkennen van ziektebeelden
Volgens de oprichter van het AI & Data Science Center zal ook voor het herkennen van ziektebeelden steeds vaker gebruik worden gemaakt van AI. “De kunstmatige intelligentie kan best op gegevens stuiten van een zeldzame aandoening waar de specialist niet zo snel aan zou hebben gedacht. Maar nogmaals: het blijft altijd een samenwerking tussen mens en AI.”
Radioloog Broeders geeft een voorbeeld van de praktische werking van AI. “Als iemand last heeft van zijn galblaas, wil je graag weten hoe snel je moet opereren of dat afwachten wellicht beter is. AI kan daarover meedenken. Die vergelijkt de gegevens, zoals geslacht, leeftijd, conditie van de patiënt en het stadium van de aandoening met alle eerder verzamelde data en kennis en komt dan met een prognose.”
