In 2020 bundelden 13 woningcorporaties in Zuidoost-Noord-Brabant en 9 gemeenten uit het Stedelijk Gebied Eindhoven (SGE) hun krachten. Samen maakten ze een plan voor de bouw van betaalbare sociale huurwoningen met als doel: lagere bouwkosten en een sneller bouwproces. Het bijzondere woningbouwproject kreeg de naam WoonST, die staat voor ‘gestandaardiseerde sociale huurwoning’. De samenwerking heeft in 3 jaar tijd haar vruchten afgeworpen, want kortgeleden zijn de contracten voor de realisatie van de 1000ste WoonST-woning getekend. Een prestatie waar de partners trots op zijn. En daarom gaan ze met elkaar door.
In de wetenschap dat samenwerken altijd sterker maakt, hebben negen gemeenten in het Stedelijk Gebied Eindhoven (SGE) op bestuurlijk niveau hun krachten gebundeld. Het gebied vormt het hart van Brainport en is een sterke internationaal georiënteerde regio met innovatieve bedrijvigheid en een hoogwaardig woon- en leefklimaat. De gemeenten Best, Eindhoven, Geldrop-Mierlo, Helmond, Nuenen, Oirschot, Son en Breugel, Veldhoven en Waalre vormen samen het Stedelijk Gebied Eindhoven.
De regio maakt een explosieve groei door, aangedreven door grote bedrijven, zoals ASML, Philips, NXP, VDL en DAF. De komende jaren zijn 62.000 extra woningen nodig en ontstaan voor het jaar 2040 72.000 extra arbeidsplaatsen. In combinatie met stevige ambities op het gebied van klimaat en brede welvaart vraagt dat om acties die gemeentegrenzen overschrijden. De gemeentebesturen zijn daarvan doordrongen. Daarom werken ze in het Stedelijk Gebied Eindhoven samen als ware het één gemeente op 4 thema’s: economie, wonen, ruimte, voorzieningen & evenementen.
Grote uitdaging op de woningmarkt
De groei van de regio zorgt voor een grote uitdaging op de woningmarkt, maar de bouw stagneert en daarom is het belangrijk de woningbouwproductie op peil te houden. Tegelijkertijd stokt de doorstroming en staat de betaalbaarheid onder druk. Ook verandert de vraag, onder meer door de vergrijzing en is het noodzakelijk te investeren in de verduurzaming van bestaande woningen. Niet alleen kwantitatieve opgaven dus, maar ook een kwalitatieve.
De 9 samenwerkende gemeenten stemmen hun woningbouwplannen op elkaar af en maken gezamenlijk afspraken met woningcorporaties en projectontwikkelaars. Ook kennisdeling en het gezamenlijk ontwikkelen van nieuwe initiatieven om de woningmarkt in beweging te krijgen of te houden staat hoog op de agenda. Het fraaiste voorbeeld hiervan is het WoonST-concept dat samen met de woningcorporaties op de markt is gezet. Daarvoor gold als uitgangspunt: de krapte op de woningmarkt kan op een snellere, slimmere en goedkopere manier worden bestreden als niet telkens nieuwe bouwontwerpen moeten worden gemaakt, maar als met vaste partijen wordt gewerkt aan gestandaardiseerde woningen. Caroline van Brakel, wethouder in Veldhoven en voorzitter van het portefeuillehoudersoverleg Wonen SGE: “De woningcorporaties kopen de woningen gezamenlijk in en daardoor krijg je betaalbare woningen en versnelling. En we hoeven de woningen niet meer te toetsen aan het bouwbesluit.”
Betaalbaarheid en snelheid zijn de hoofddoelstellingen
Per 1 januari zijn de in 2021 gemaakte raamovereenkomsten met de twee gecontracteerde bouwbedrijven BAM en Heijmans geëindigd, maar de corporaties en gemeenten zetten hun samenwerking met WoonST 1.0 nu voort in WoonST 2.0. De nieuwe ambitie is om 750 eengezinswoningen en 1.750 gestapelde woningen te realiseren in de periode tot ongeveer 2030. Betaalbaarheid en snelheid blijven hoofddoelstellingen. Daaraan wordt het reduceren van de milieu-impact toegevoegd. Welke bedrijven in ronde twee worden geselecteerd, is nog niet bekend. WoonST 2.0 wordt volgende maand aanbesteed.