Amerikaanse onderzoekers hebben een stofje gevonden dat de beweeglijkheid van sperma bij muizen tijdelijk kan stilleggen. Is er een belangrijke stap naar de ontwikkeling van een mannenpil genomen?
In de afgelopen zestig jaar is de wereldbevolking meer dan 2,6 keer zo groot geworden. En die trend zet zich voort: volgens modellen zal het aantal mensen op aarde van 8 miljard in 2022 naar 9 miljard groeien in 2037, binnen dertien jaar dus.
Deze cijfers bevestigen de noodzaak van gezinsplanning, maar dat is nog niet overal openlijk bespreekbaar en ook op vlak van anticonceptie zijn er de afgelopen decennia slechts weinig nieuwe doorbraken geweest. Zeker voor mannen is het aanbod aan anticonceptiemiddelen beperkt.
Daarom is de publicatie van onderzoekers van het Baylor College of Medicine in het tijdschrift Science veelbelovend: zij ontdekten namelijk een procédé dat de mannelijke vruchtbaarheid tijdelijk kan stilleggen. Vooralsnog zijn de tests enkel op mannelijke muizen uitgevoerd, maar daar zijn de resultaten bijzonder goed, zeggen de wetenschappers.
Mannenpil
“Hoewel onderzoek naar anticonceptiemiddelen voor mannen al lang gaande is, hebben we nog steeds geen anticonceptiepil voor mannen”, zegt Martin Matzuk, voorzitter van de afdeling Pathologie en Immunologie van Baylor University. “In dit onderzoek richtten we ons op een nieuwe benadering, namelijk het vinden van een kleine molecule die serine/threonine kinase 33 (STK33) remt, een eiwit dat specifiek nodig is voor vruchtbaarheid bij zowel mannen als muizen.”
Het voordeel van deze aanpak is dat het blokkeren van STK33 geen invloed heeft op de hormonen en dus geen bijkomend effect voor het lichaam of de grootte van de testikels.
Beweeglijk sperma
STK33 werkt in op de beweeglijkheid van sperma. Als die beweeglijkheid tijdelijk verstoord wordt, kan dat de spermafunctie belemmeren en is er op dat moment dus sprake van ‘onvruchtbaarheid’.
Het remmen van STK33 zou daarom een effectieve anticonceptiemethode voor mannen kunnen zijn, zeker nu de onderzoekers geavanceerde technieken hebben gebruikt om een krachtige STK33-remmer te ontwikkelen. De zogeheten verbinding CDD-2807 bleek daarbij het meest effectief.
“In onze tests bleek de beweeglijkheid van het sperma van muizen en hun vermogen om vrouwtjes te bevruchten verdwenen”, zegt onderzoeker Courtney Sutton. De vruchtbaarheid kan worden hersteld door de behandeling met CDD-2807 te stoppen. “Muizen werden gewoon terug vruchtbaar”, zegt Sutton, die de ontdekking een grote stap richting een mannelijke anticonceptiepil noemt.
De onderzoekers willen nu STK33 en CDD-2807 verder evalueren in andere zoogdieren om uiteindelijk de effectieve werking als anticonceptiemiddel bij de mens te kunnen beoordelen.
