De Hartstichting is het eerste gezondheidsfonds in Nederland dat burgers de mogelijkheid geeft geld te besteden aan eigen onderzoek. ‘Burgerwetenschap’, zoals dat genoemd wordt, is wetenschappelijk onderzoek dat geheel of gedeeltelijk door burgers wordt uitgevoerd, vaak in samenwerking of onder begeleiding van professionele wetenschappers. “Burgerwetenschap verbetert de kwaliteit van onderzoek doordat burgers een unieke kijk hebben op een probleem”, zegt initiatiefnemer Liesbeth van der Wal van de Hartstichting. “Het is cruciaal dat onderzoek blijft aansluiten bij behoeften vanuit de samenleving. We denken dat er onderwerpen zijn waar wetenschappers nog niet aan gedacht hebben, maar die burgers wel belangrijk vinden.”
Maarten Kloosterman (81) en Piet Bon (77) zijn twee van de ‘gewone burgers’ die zich hebben aangemeld. Ze hopen een bijdrage te leveren aan wetenschappelijk onderzoek. Bij de voormalig olympische roeiers werd een verwijde aorta (aneurysma) ontdekt. De oud-topsporters wilden meer weten over de relatie tussen roeien en het ontstaan van deze aandoening. Dankzij het burgerwetenschapsproject van de Hartstichting in samenwerking met ZonMw, kunnen zij nu met deze onderzoeksvraag aan de slag. ZonMw is een financieringsorganisatie van innovatie en onderzoek in de gezondheidszorg.
“Na de ontdekking dat zowel Piet als ik een verwijde aorta hebben, zijn we hier meer over gaan lezen”, vertelt Kloosterman. “Volgens Amerikaans onderzoek blijken roeiers 30% meer kans te hebben op een grotere aorta dan andere topsporters. Daarnaast willen we onderzoeken of het aneurysma ook minder gevaarlijk is bij toproeiers dan bij niet-topsporters. We denken van wel, maar dit onderzoek moet dat uitwijzen.”
Hoe werkt Burgerwetenschap?
Burgerwetenschap houdt in dat burgers alleen of samen met professionele wetenschappers onderzoek doen. Het bekendste voorbeeld daarvan is de tuinvogeltelling, waarbij burgers helpen met de gegevensverzameling. Bij de Hartstichting nemen de burgers het initiatief voor het onderzoek. De Hartstichting zoekt naar wetenschappers en een universiteit die dit onderzoek dan samen met de vraagsteller gaat uitvoeren.
Bijzonder initiatief
Het bijzondere is dat het initiatief echt vanuit de burger komt, vindt Liesbeth van der Wal. Kloosterman: “We hebben al 130 Nederlandse oud-toproeiers gevonden die mee willen doen.” Ook hebben zij al een cardioloog-onderzoeker gevonden die het onderzoek met hen wil uitvoeren. “Maar daar is geld voor nodig, wat we hopelijk krijgen als we geselecteerd worden door de Hartstichting en ZonMw met dit burgerwetenschapsproject.”
