Sociale interactie maakt leren gemakkelijker, zelfs op latere leeftijd. Dat bevestigt een studie bij zangvogels, die ook belangrijk kan zijn voor een beter begrip van leren bij de mens, stellen de onderzoekers.
Onderzoekers van de McGill-universiteit ontdekten dat zebravinken die in hun vroegste ervaringen weinig tot geen interactie hebben gehad met andere soortgenoten, later in hun leven toch een sterke band konden ontwikkelen met een partner. Eenmaal samengebracht met een mannetje, konden vrouwtjes die nog nooit een paringslied hadden gehoord snel een voorkeur voor zijn melodie ontwikkelen.
De bevindingen weerleggen de overtuiging dat alleen vroege ervaringen voor vogels cruciaal zijn voor het leren van voorkeur voor zang.
Gemiste ervaring
Ook kinderen raken afgestemd op de taal die ze het meest horen, waardoor het moeilijker wordt om op latere leeftijd een nieuwe taal te leren omdat sommige geluiden moeilijk te onderscheiden zijn. “Op dezelfde manier moeten vrouwelijke zebravinken de liedjes van hun soort horen als ze jong zijn om ze correct waar te nemen”, zegt hoofdauteur Sarah Woolley, hoofddocent Biologie aan McGill.
“Ons onderzoek toont echter aan dat sociale interacties op latere leeftijd kunnen helpen om deze gemiste ervaring goed te maken.”
Voorkeursmelodie
Zebravinken zijn kleine zangvogels die vaak levenslang bij dezelfde partner blijven. De mannetjes zingen melodietjes om een partner aan te trekken, terwijl de vrouwtjes leren om een voorkeur te ontwikkelen voor een bepaalde melodie door naar volwassen vogels te luisteren.
Dit baltsritueel werd door het McGill-team vastgelegd op video. Vogels die door hun moeder waren grootgebracht zonder blootstelling aan zang, werden in een andere groep ingedeeld dan vogels die door beide ouders waren grootgebracht. Elke groep werd vervolgens gekoppeld aan een mannetje of ondergebracht bij een ander vrouwtje.
Om de voorkeur voor zang te testen, kregen vrouwtjesvinken de kans om aan touwtjes te trekken die telkens verschillende liedjes uit een luidspreker activeerden. Het was duidelijk dat hoe meer een vrouwtje aan een bepaald touwtje trok, hoe sterker haar voorliefde voor die melodie werd.
Maar de vrouwtjes ontwikkelden wel alleen een affiniteit voor het lied van hun partner als ze samenleefden. Vrouwtjes die willekeurige mannetjes hoorden, vormden deze band daarentegen niet. “Dit suggereert dat quality time cruciaal is voor het vormen van sterke banden”, aldus de onderzoekers.
Leren in de online wereld
“Zie het als het verschil tussen mensen die over de telefoon kletsen en mensen die veel kwalitatieve tijd met elkaar doorbrengen”, zegt hoofdauteur Erin Wall. “Directe sociale interactie stelt zebravinken in staat om diepere banden te vormen met hun partner. Vrouwtjes die een mannetje nooit direct zien of met hem omgaan raken wel vertrouwd met de klank van zijn stem, maar ze ontwikkelen geen voorkeur voor hem.”
In een wereld die steeds meer online wordt zouden deze bevindingen volgens de onderzoekers nieuwe wegen kunnen openen voor onderzoek naar de rol van face-to-face interacties als het aankomt op leren en het ontwikkelen van sociale banden.
“We zien dat ervaringen gedurende het hele leven gedragsplasticiteit beïnvloeden”, aldus de onderzoekers. “Een gebrek aan zintuiglijke blootstelling tijdens de vroege ontwikkeling kan leren op volwassen leeftijd beperken, terwijl opvallende sociale ervaringen op volwassen leeftijd tekortkomingen in de ontwikkeling kunnen verhelpen.”