Stresserende gebeurtenissen zoals een pandemie leiden tot verbeterde prestaties van sperma, tenminste als de gebeurtenis voorbij is. Een mooi staaltje van evolutionaire veerkracht om het geboortecijfer weer op te drijven na moeilijke periodes, stelt de onderzoeker die het mechanisme onthulde.
Het onderzoek gebeurde op de medische campus van de Universiteit van Colorado en toont aan dat er veranderingen in de beweeglijkheid van sperma optreden. Niet tijdens de stressvolle periode welteverstaan, maar erna. Volgens de onderzoekers is de ontdekking, gepubliceerd in Nature Communications, essentieel om te begrijpen hoe stress het voortplantingsproces beïnvloedt om de ontwikkeling van foetussen te verbeteren.
Toename van beweeglijkheid
De kwaliteit van sperma is de afgelopen vijf decennia aanzienlijk afgenomen, maar dat heeft veel te maken met omgevingsfactoren, waaronder de aanwezigheid van chemisch vervuilende stoffen in het leefmilieu.
Dit nieuwe onderzoek keek naar stresservaringen bij mannen zelf en de invloed daarvan op het vermogen van hun sperma om zich door het voortplantingssysteem van een vrouw te bewegen en een eicel te bevruchten. Onderzoekers zagen veranderingen in de ontwikkeling en rijping van sperma, maar deze veranderingen traden op nadat de stressfactor voorbij was, niet tijdens de stresservaring.
“Onze bevindingen tonen een significante, tijdsafhankelijke toename van de beweeglijkheid van sperma na ervaren stress”, zegt hoofdauteur Tracy Bale. “Deze timing, waarbij de spermafunctie verbetert na stress, zou evolutionair gezien gunstig kunnen zijn voor het verhogen van geboortecijfers, vooral na moeilijke tijden zoals bijvoorbeeld de Covid-pandemie.”
Coping bij mens en dier
De wetenschappers voerden het onderzoek uit bij zowel mannelijke mensen als dieren. In beide gevallen zagen ze verbetering op vlak van beweeglijkheid van sperma.
Aangezien de resultaten hetzelfde waren bij mens en dier, suggereren de bevindingen dat dit een universeel copingmechanisme is bij verschillende diersoorten om de soort intact te houden na periodes van schaarste en bezorgdheid.