Nederlandse consumenten hebben in 2023 14% meer uitgegeven aan voedsel met een duurzaamheidskeurmerk dan het jaar ervoor. De totale consumentenbestedingen aan duurzaam voedsel in drie onderzochte verkoopkanalen, namelijk supermarkten, foodservice en speciaalzaken voor duurzame voeding, bedroegen ruim 12,6 miljard euro. Daarmee is de besteding aan duurzaam voedsel harder gestegen dan het totaal aan voedselbestedingen (+11%). ‘Duurzaam voedsel’ wordt gedefinieerd als ‘voedsel waarbij tijdens de productie en verwerking meer rekening is gehouden met milieu, dierenwelzijn en/of sociale aspecten dan wettelijk verplicht is.’
Ondanks een inflatiepercentage van 11% is de markt voor duurzaam voedsel dus toch gegroeid. Ook is het volume van verkocht duurzaam voedsel toegenomen met 3%, wat meer is dan de toename in volume van alle verkocht voedsel (+1%). Dat blijkt uit de Monitor Duurzaam Voedsel, een jaarlijks onderzoek door Wageningen Economic Research in opdracht van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN). “Ondanks de forse prijsstijgingen blijft de afzet van producten met een duurzaamheidskeurmerk toenemen”, zegt onderzoeker Katja Logatcheva.
Meer duurzame kip verkocht
Het verkoopaandeel van duurzaam voedsel met een keurmerk blijft nagenoeg gelijk in 2023, met een ruime 19% van het totaal. Bij afzonderlijke productgroepen is de trend wisselend: zo is de verkoop van pluimveevlees met een Beter Leven 1-keurmerk sterk gegroeid. Daarentegen liggen er minder vrije uitloopeieren in de schappen, als gevolg van de ophokplicht door vogelgriep. Consumenten gaven in 2023 relatief het meeste uit aan duurzaam vlees en vleeswaren, houdbare producten & samengestelde maaltijden en aan duurzame zuivelproducten. Het Beter Leven keurmerk is een dierenwelzijnskeurmerk van de Dierenbescherming, zonder winstoogmerk en gebaseerd op een 3 sterrensysteem. Hoe meer sterren, hoe meer aandacht er is voor dierenwelzijn.
Hardste stijging in supermarkten
In supermarkten is de verkoop van duurzame producten het hardst gestegen tussen 2022 en 2023. De Monitor rapporteert 15% meer duurzame bestedingen, waar het totaal aan voedselbestedingen met 11% iets minder is gestegen. Het volume aan duurzaam voedsel steeg met 4%, terwijl het algemene volume met 1% is gedaald.
Ook in de foodservicebranche, zoals de horeca, stijgt de verkoop van duurzame producten en maaltijden. Daar zijn de bestedingen aan duurzaam voedsel met 13% gestegen en het volume met ongeveer 4%. Ter vergelijking: het totaal aan voedselbestedingen in de foodservice steeg met 12% en het volume met 1%.
Keurmerken
De gegevens in de Monitor Duurzaam Voedsel zijn gebaseerd op de omzet van producten die zijn voorzien van een duurzaamheidskeurmerk met onafhankelijke controle. Uit de berekeningen blijkt dat Beter Leven (ongeveer € 4,3 mld.), Rainforest Alliance (€ 3,1 mld.) en Biologisch (€ 2,0 mld.) de keurmerken zijn met de grootste bestedingen door consumenten in 2023.