De participatie aan de Vlaamse bevolkingsonderzoeken naar kanker evolueren positief: voor het eerst wordt de doelstelling voor de Bevolkingsonderzoeken Borstkanker en Baarmoederhalskanker gehaald: meer dan 65% van de doelgroep laat zich tijdig screenen. Het Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker loopt slechts met 1% achter (64%). Bovendien stijgt het aantal personen dat een stoelgangtest doet terug naar het niveau van 2021.
“Vroegtijdige opsporing heeft enkele belangrijke voordelen: doordat de ziekte vroeger wordt vastgesteld, vermijden we ernstigere verwikkelingen of zwaardere behandelingen en is de kans op volledige genezing groter. Dat is in de eerste plaats goed voor de patiënt en de omgeving, maar ook voor de samenleving. We moeten mensen hier bewust van maken en de nadruk blijven leggen op het verder verhogen van de deelname en het verbeteren van de effectiviteit van de screeningsmethoden.”” – Caroline Gennez, Vlaams minister van Welzijn en Armoedebestrijding, Cultuur en Gelijke Kansen
Een grote verandering in de vroegtijdige opsporing van baarmoederhalskanker staat gepland voor begin 2025. Er wordt overgeschakeld naar primaire HPV-screening voor vrouwen van 30 tot en met 64 jaar. Het CvKO zal elke vrouw in de doelgroep uitnodigen om deel te nemen. Zo zullen vrouwen tussen 25 tot en met 29 jaar elke drie jaar een uitnodiging ontvangen, en vrouwen tussen 30 tot en met 64 jaar elke vijf jaar. De uitnodiging zal voortaan gestuurd worden via My eBox. Wanneer dit bericht niet gelezen wordt in de eBox of de eBox niet geactiveerd is, zal de uitnodiging via de post verstuurd worden.
In de loop van 2025 zal het CvKO ook het resultaat van de baarmoederhalskankerscreening naar de GMD-houdende huisarts sturen. Als de huisarts de afwijkende resultaten mee kan opvolgen, zal de opvolgingsgraad hopelijk verbeteren.
Dr. Patrick Martens, directeur van het CvKO: “Voor de vrouw zelf verandert er niets. Het uitstrijkje blijft nog altijd de manier waarop het staal wordt afgenomen. Enkel de analyse ervan in het labo wijzigt. Voor vrouwen ouder dan 30 jaar zal er een primaire HPV-test gebeuren in het labo. Deze test is veel gevoeliger waardoor we bij nog meer vrouwen, ouder dan 30 jaar, kunnen ontdekken of zij een verhoogd risico hebben op baarmoederhalskanker. Deze test is ook slechts om de vijf jaar nodig. Voor vrouwen van 25 tot 29 jaar blijft het uitstrijkje op basis van cytologie (afwijkende cellen) het meest aangewezen. Wanneer we bij vrouwen onder de 30 jaar ook eerst zouden testen op HPV, is de kans op het vinden van HPV groot, maar zal deze infectie vaak zonder problemen spontaan genezen. Te veel vrouwen zouden onterecht behandeld worden of zich onnodig ongerust maken. Enkel een infectie met HPV die vele jaren aanwezig blijft, verhoogt immers de kans op baarmoederhalskanker.”
Over de bevolkingsonderzoeken
Het Centrum voor Kankeropsporing (CvKO) coördineert de Bevolkingsonderzoeken naar Borstkanker, Baarmoederhalskanker en Dikkedarmkanker in opdracht van de Vlaamse overheid en werkt daarvoor nauw samen met Stichting Kankerregister (Belgian Cancer Registry – BCR). Vorig jaar ontvingen 1,6 miljoen Vlamingen een uitnodiging om gratis deel te nemen aan deze bevolkingsonderzoeken. Screenen gebeurt respectievelijk met een mammografie, een uitstrijkje en een stoelgangtest.