Nederlandse sociale ondernemingen presteren goed in vergelijking met soortgelijke bedrijven in Europa. Nederlandse sociale ondernemingen laten zien dat maatschappelijke impact en economische groei hand in hand gaan. Dat winst een middel is en geen doel, blijkt uit het feit dat 64,2% van de winstgevende Nederlandse ondernemingen de meeste of volledige winst herinvesteert in hun sociale- of milieumissie of deze doneert.
Een en ander stelt Social Enterprise NL op basis van de European Social Enterprise Monitor (ESEM), het grootste tweejaarlijkse onderzoek naar sociaal ondernemerschap in Europa, dat mede tot stand komt met medewerking van Social Enterprise NL.
De ESEM biedt beleidsmakers, bedrijven en maatschappelijke organisaties waardevolle inzichten om sociale ondernemingen beter te ondersteunen. Stefan Panhuijsen, directeur Social Enterprise NL, licht toe: “In een tijd van nog steeds groeiende vervuiling en ongelijkheid, staan wij op om een betere wereld waar te maken. Sociaal ondernemers van nu en straks realiseren samen een radicale systeemverbetering. Wij leiden industrie, politiek en maatschappij naar een nieuwe economie waarin niet de waarde van aandeelhouders, maar maatschappelijke waarde centraal staat: de ‘impact economie’. Zonder afval. Zonder armoede. Zonder uitsluiting. Samen zorgen we voor een betere wereld: met iedereen, voor iedereen.”
Sociaal ondernemers zoeken innovatieve oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen, stelt Social Enterprise NL. Panhuijsen: “De maatschappelijke missie staat bij hen voorop. Net als gewone bedrijven leveren sociale ondernemingen producten of diensten. Maar geld verdienen is geen hoofddoel, het is vooral een middel om de wereld een beetje beter te maken.”
Maatschappelijke uitdagingen
Maatschappelijke vraagstukken die roepen om vernieuwende oplossingen door sociaal ondernemen zijn overal te vinden, aldus Social Enterprise NL. “Hoe creëren we bijvoorbeeld geschikt werk voor de 1,3 miljoen potentiële werknemers die nu een uitkering hebben? Hoe creëren we in ontwikkelingslanden banen waarmee mensen zichzelf uit hun armoede kunnen halen? Hoe verminderen we voedselverspilling in de keten? Of hoe ontwikkelen we circulaire businessmodellen, zodat we onze schaarse grondstoffen behouden voor volgende generaties? Het is maar een greep van de thema’s waar ondernemers zich op werpen.”
Soorten sociale ondernemingen
Sociale ondernemingen zijn er volgens Social Enterprise NL in alle soorten en maten en ze zijn actief in bijna alle branches. “Ze maken soep van geredde groenten, laadpalen door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, fietsen van oude fietsframes, of betalen een leefbaar loon aan koffieboeren in Afrika en aan kledingmakers in Nepal. En ze zitten in de horeca en het facilitair management, in de IT en in de zorg, in de mobiliteit en in deelplatformen.”
Landelijk netwerk
Social Enterprise NL is het landelijke netwerk voor sociale ondernemingen, ondernemingen die als primair doel hebben maatschappelijke meerwaarde te creëren. Denk hierbij aan arbeidsparticipatie, milieuoplossingen en armoedebestrijding. Deze ondernemingen kunnen lid worden van Social Enterprise NL, waar ze deel uitmaken van een netwerk van meer dan 450 leden. Als netwerk ondersteunt Social Enterprise NL sociale ondernemingen in hun groei en professionalisering door het beleggen van masterclasses en programma’s te organiseren op allerlei gebieden.
Ook zet het netwerk zich in voor een betere positie van sociale ondernemingen in de maatschappij door middel van lobbyactiviteiten bij overheden, zowel lokaal als nationaal, en bij kapitaalverschaffers, zodat ook zij de waarde van sociaal ondernemerschap meer gaan erkennen en er meer maatschappelijke impact gemaakt kan worden.
Social Enterprise NL gaat uit van een internationaal geaccepteerde definitie van ‘sociale onderneming’. Het is dezelfde definitie die de Sociaal Economische Raad (SER) gebruikt.
Werk aan de winkel
Er is nog volop werk aan de winkel om de potentie van sociaal ondernemerschap tot bloei te laten komen, zegt directeur Stefan Panhuijsen. “Zo ervaren sociale ondernemingen in Nederland weinig politieke steun en is er een dringende behoefte aan een specifieke rechtsvorm, zoals de voorgestelde ‘maatschappelijke B.V.’ (BVm). Met gericht beleid, onder meer op het gebied van inkoop en juridische vormen, kan de overheid de impact van deze ondernemers met oplossingen nog verder vergroten.”
