Meer dan 51.000 museumbezoekers in zes Europese landen, waaronder België, Nederland en Duitsland, gaven hun mening over hun museumervaring. De conclusie? Een overweldigende meerderheid – ruim 91% – is (zeer) tevreden met hun bezoek. De bevindingen komen uit het eerste grootschalige Europese onderzoek naar publiekstevredenheid van musea, uitgevoerd door Sentomus in samenwerking met de Universiteit Antwerpen.
“Ook op de verschillende deelaspecten scoren de musea zeer positief,” benadrukt Annick Schramme, professor cultuurmanagement aan UAntwerpen. “92% van de bezoekers geeft bijvoorbeeld aan ‘(zeer) tevreden’ te zijn over de vriendelijkheid van de medewerkers. Ook vinden ze het personeel makkelijk aanspreekbaar (91%), duidelijk aanwezig en zichtbaar in het museum (89%) en behulpzaam (88%). Tot slot wordt ook de expertise van de medewerkers hoog ingeschat (82%).”
Meer dan kunst alleen: een boost voor welzijn en creativiteit
Musea bieden bezoekers meer dan alleen esthetisch genot. Ze vervullen ook een bredere maatschappelijke en psychologische rol. Het zogenaamde Impact Compass Model (ICM) werd gebruikt om het mentaal welzijn van museumgangers te meten. De resultaten zijn hoopgevend.
“Musea worden ervaren als een veilige haven: een plek waar iedereen zich welkom en veilig voelt,” zegt Schramme. “Ze zetten mensen ook aan het denken en verruimen zo de blik van hun bezoekers.” Bovendien stimuleren musea de creativiteit van hun bezoekers, prikkelen ze de verbeelding en motiveren ze om nieuwe dingen te ontdekken.
Interactie en toekomstvisie
De studie kijkt ook vooruit. Wat verwachten bezoekers van het museum van de toekomst? Interactieve (43%) en immersieve (29%) kunstbelevingen blijken het hoogst op het verlanglijstje te staan. Daarnaast hechten bezoekers belang aan musea die jonge kunstenaars ondersteunen (26%), duurzaam en milieuvriendelijk zijn (25%) en ruimte bieden om anderen te ontmoeten (24%).
Hoewel musea vandaag al erg hoog scoren, is er volgens Schramme nog groeipotentieel: “Uit de resultaten van het ICM blijkt dat bezoekers musea minder als een ontmoetingsplaats ervaren. Op dat sociaal aspect zouden sommige musea dus nóg meer kunnen inzetten. Ook misten de respondenten het om nieuwe vaardigheden te leren tijdens hun bezoek. Daar kan men op inspelen door het aanbod uit te breiden.”
Iedereen welkom
De studie toont vooral dat musea goed op weg zijn om een plek te zijn waar mensen zich goed voelen, nieuwe ideeën opdoen en zich creatief kunnen uiten. “Verschillende leeftijdsgroepen, achtergronden en geslachten hebben uiteenlopende behoeften,” besluit Schramme. “Die met elkaar combineren wordt een interessante uitdaging.”
Met deze bevindingen zetten musea alvast een grote stap in de richting van een toekomst die even boeiend als inclusief is.
