De lokroep van een prijs van duizend euro doet mensen veel sneller lege flessen terugbrengen dan statiegeld van 10 cent per fles. Dat is de conclusie van een experiment in Canada.
Zou je liever 10 cent krijgen voor een lege fles, of een kans van één op tienduizend op een prijs van 1000 euro? Veel mensen kiezen voor de tweede optie, blijkt uit een studie aan de University of British Columbia. En dat heeft een impact op de recyclage: er worden 47 procent meer flessen teruggebracht.
“Die kleine verandering in de beloning voor recyclage levert een groot verschil op”, legt professor Psychologie Jiaying Zhao uit. “Mensen zijn enthousiaster, meer betrokken, en ze brengen meer flessen terug. Blijkt dat de spanning van mogelijk iets te winnen meer motiveert dan een kleine, gegarandeerde beloning.”
Verwachtingsvol geluk
Opvallend: ook als mensen niets wonnen, waren ze blijer. Dat gevoel dat ‘anticipatory happiness’ worst genoemd, maakt het systeem leuker dan statiegeld. “Het is hetzelfde systeem als wanneer mensen op de lotto spelen”, zegt Zhao. “De kleine kans op een grote prijs is opwindend.”
Noorwegen heeft overigens al een gelijkaardig systeem; daar kunnen mensen die leeggoed terugbrengen naar een automaat kiezen tussen een klein bedrag of kans op een prijs.
De onderzoekers benadrukken dat zo’n systeem niet meer kost dan conventioneel statiegeld: in beide opties wordt een even groot totaalbedrag uitbetaald.
De studie is verschenen in het tijdschrift Waste Management.
