Australië test of het dankzij verpleegkundigen sneller huidkanker kan opsporen. Het land kampt met een bijzonder hoog aantal gevallen van melanoom, en de nieuwe aanpak kan duizenden mensenlevens redden.
Australië toont zich innovatief in de strijd tegen huidkanker. Dat is ook nodig want het zonovergoten land houdt het weinig benijdenswaardige record van het hoogste percentage melanoom ter wereld – twee op de drie mensen krijgen er voor hun zeventigste verjaardag de diagnose huidkanker.
Elk jaar sterven meer dan 2200 Australiërs aan huidkanker, waarvan 1400 aan melanoom, een agressieve vorm van huidkanker die je herkent aan een moedervlekje op de huid dat snel groeit, verkleurt of van vorm verandert.
Opsporen in vroeg stadium
Het idee om verplegers op te leiden werd bedacht en uitgetest door onderzoekers van de University of South Australia (UniSA). Eerstelijnsverpleegkundigen kregen les in dermoscopie, waarna kunstmatige intelligentie verdachte huidlaesies verder detecteert.
Het model is al uitgerold in dertien regionale en mobiele klinieken in Zuid-Australië. Meer dan 1200 mensen werden op deze manier gescreend en honderden verdachte laesies geïdentificeerd, waaronder 96 vermoedelijke gevallen van melanoom.
“Deze test heeft aangetoond dat verpleegkundigen in de eerstelijnszorg vermoedelijke huidkanker in een vroeg stadium kunnen opsporen en dat patiënten dit zorgmodel overweldigend accepteren”, zegt dr. Kim Gibson van het Rosemary Bryant AO Research Centre (RBRC), de hoofdauteur van de studie.
Buitenwerk
Volgens Gibson ondervinden met name mensen die in landelijke gebieden wonen moeilijkheden om snel toegang tot een dermatoloog of een degelijke huidkankerscreening te krijgen. “In landelijke gebieden is er een ernstig tekort aan huisartsen, zijn de wachttijden lang, zijn er hoge eigen kosten en is de toegang tot dermatologen al helemaal beperkt”, zegt Gibson.
In de meer afgelegen gebieden zijn verpleegkundigen vaak sneller beschikbaar en capabel om die kloof te overbruggen, aldus de onderzoeker. “Door hen in staat te stellen en toe te rusten om huidkanker op te sporen, kunnen we levens redden.”
“Deze aanpak is volledig gericht op het verminderen van ongelijkheden”, vult collega Marion Eckert aan. “Australiërs op het platteland hebben niet alleen een grotere kans om melanoom te ontwikkelen omdat ze voornamelijk buiten werken, maar hebben ook een grotere kans om eraan te overlijden. Dit model pakt die ongelijkheid aan.”
Waarom vinden we dit goed nieuws
We vinden dit goed nieuws omdat het nauw aansluit bij de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties. Dit initiatief draagt rechtstreeks bij aan SDG 3 (Goede gezondheid en welzijn) door huidkanker sneller op te sporen en zo levens te redden. Het versterkt ook SDG 10 (Ongelijkheid verminderen), omdat het gezondheidszorg toegankelijker maakt voor mensen in afgelegen regio’s, waar vaak een tekort is aan artsen en specialisten. Ten slotte sluit het aan bij SDG 9 (Industrie, innovatie en infrastructuur) dankzij het innovatieve gebruik van kunstmatige intelligentie in combinatie met eerstelijnszorg.
Wat kan jij doen?
- Gebruik dagelijks zonnecrème, ook bij bewolkt weer.
- Vermijd langdurige blootstelling aan felle zon, zeker tussen 11u en 15u.
- Controleer regelmatig je huid op nieuwe of veranderende moedervlekken.
- Raadpleeg meteen een arts bij verdachte plekjes.
- Steun lokale initiatieven of goede doelen die inzetten op preventie en vroegtijdige opsporing van kanker.
- Moedig zorgvernieuwing aan, zoals opleidingen voor verpleegkundigen en het gebruik van AI in de eerstelijnszorg.
