Mensen die van nature minder last hebben van verhoogde cholesterol, lopen ook een lager risico op het ontwikkelen van dementie. Dat kan nieuw licht werpen op het gebruik van cholesterolverlagende medicatie.
Sommige mensen worden geboren met een genetische variant die van nature de cholesterol mooi laag houdt. Hun genen beïnvloeden bepaalde eiwitten op dezelfde manier waarop cholesterolverlagende medicijnen, zoals statines, dat doen. Bovendien blijkt dat zij hierdoor ook een lager risico lopen op het ontwikkelen van dementie.
Het onderzoek wilde nagaan of cholesterolverlagende medicatie hetzelfde effect heeft. De conclusie luidt dat een kleine verlaging van het cholesterolgehalte in het bloed (één millimol per liter) gepaard gaat met een vermindering van het risico op dementie tot wel 80 procent, afhankelijk van de soort medicatie.
De studie is gebaseerd op de gegevens van meer dan een miljoen mensen in Denemarken, Engeland en Finland en werd gepubliceerd in het tijdschrift Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association.
Bloedstolsels
“Onze studie toont aan dat mensen met genetische varianten die de cholesterol verlagen, een aanzienlijk lager risico lopen op het ontwikkelen van dementie”, zegt hoofdonderzoeker Liv Nordestgaard van het Universitair Ziekenhuis in Kopenhagen.
Maar de resultaten suggereren ook dat een laag cholesterolgehalte, of dit nu door genen of door medische behandeling komt, kan helpen om het risico op dementie te verminderen.
Het onderzoek zegt wel niets definitiefs over het effect van het medicijn zelf.
Ook is nog steeds niet helemaal duidelijk bekend waarom een hoog cholesterolgehalte het risico op dementie kan verhogen, al komt Nordestgaard toch tot een mogelijke verklaring, namelijk dat een hoge cholesterol kan leiden tot atherosclerose of slagaderverkalking.
“Atherosclerose is het gevolg van ophoping van cholesterol in de bloedvaten”, zegt Nordestgaard. “Het kan zowel in het lichaam als in de hersenen voorkomen en verhoogt het risico op de vorming van kleine bloedstolsels – een van de oorzaken van dementie.”
Nordestgaard pleit nu voor opvolgonderzoek in de vorm van gerandomiseerde klinische studies in de komende tien tot dertig jaar. “Deelnemers dienen dan cholesterolverlagende medicatie te krijgen waarna we het risico op het ontwikkelen van dementie kunnen nagaan.”
Waarom vinden we dit goed nieuws?
We vinden dit goed nieuws omdat het nauw aansluit bij SDG 3: Goede gezondheid en welzijn. Dit onderzoek toont aan dat het verlagen van cholesterol niet alleen gunstig is voor hart- en vaatziekten, maar mogelijk ook bescherming biedt tegen dementie. Dat opent nieuwe perspectieven voor preventie en vroegtijdige behandeling van een aandoening die wereldwijd miljoenen mensen treft. Door inzicht te krijgen in de genetische en biochemische verbanden tussen cholesterol en hersengezondheid, kunnen wetenschappers gerichtere therapieën ontwikkelen die de levenskwaliteit en levensverwachting verbeteren.
Wat kan jij doen?
- Laat regelmatig je cholesterolgehalte controleren, zeker als er in je familie hart- of vaatziekten voorkomen.
- Beperk verzadigde vetten in je voeding en kies voor gezonde vetten zoals in noten, olijfolie en vette vis.
- Beweeg voldoende: minstens 30 minuten per dag matig intensief bewegen helpt om je cholesterol op peil te houden.
- Rook niet en beperk alcoholgebruik, want beide verhogen het risico op hart- en hersenaandoeningen.
- Raadpleeg je arts bij twijfel of verhoogde waarden — soms kan medicatie, zoals statines, een belangrijk verschil maken.
