Stoppen met roken is goed voor de hersenen, zelfs als dat op latere leeftijd gebeurt. Mogelijk kan het zelfs de ontwikkeling van dementie helpen afremmen.
Een nieuwe studie in The Lancet heeft de cognitieve achteruitgang bij bijna tienduizend (ex-)rokers boven de veertig onderzocht. Wat blijkt? Wie is gestopt, gaat er in de zes jaar daarop merkelijk trager op achteruit.
Uit de vergelijking blijkt dat het geheugen 20 procent trager aftakelt, en de verbale vaardigheden zelfs de helft. Dat betekent in de realiteit dat, voor elk jaar veroudering, mensen die gestopt zijn met roken drie tot vier maand minder geheugenveroudering ervaren. Voor verbale vaardigheden loopt dat zelfs op tot een half jaar.
Hoe de invloed van roken precies werkt, is nog niet helemaal duidelijk. Van roken is wel geweten dat het de cardiovasculaire gezondheid schaadt, en dus ook de bloedvaten hindert die zuurstof naar de hersenen vervoeren. Mogelijk veroorzaakt roken ook chronische ontsteking in hersencellen.
Dementie
Omdat een tragere cognitieve achteruitgang ook in verband wordt gebracht met een lager risico op dementie, kan stoppen met roken dus ook daar een rol spelen, denken de auteurs. Maar er is nog meer onderzoek nodig om die link te bevestigen.
“We weten al dat stoppen met roken, zelfs later in het leven, vaak gevolgd wordt door verbeteringen in de fysieke gezondheid en welzijn”, zegt Mikaela Bloomberg, hoogleraar aan University College London. “Het lijkt erop dat het ook voor onze cognitieve gezondheid nooit te laat is om te stoppen.”
De bevindingen zijn belangrijk, zeggen de onderzoekers, want oudere rokers voelen vaak minder de aandrang om te stoppen dan jongere groepen.
Waarom vinden we dit goed nieuws?
We vinden dit goed nieuws omdat het nauw aansluit bij de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties, in het bijzonder SDG 3: Goede gezondheid en welzijn. De studie toont aan dat stoppen met roken niet alleen de fysieke gezondheid verbetert, maar ook de hersenfuncties ten goede komt — zelfs op latere leeftijd. Dit benadrukt dat preventieve gezondheidsmaatregelen op elk moment zinvol zijn en kan bijdragen aan een lagere kans op dementie en andere ouderdomsziekten. Door het belang van hersengezondheid te koppelen aan rookstop, krijgen mensen extra motivatie om hun levensstijl te verbeteren en langer gezond te blijven.
Wat kan jij doen?
– Stoppen met roken, ook als je dat al jaren doet — de voordelen beginnen snel.
– Vraag hulp bij je huisarts of rookstopcoach; begeleiding verhoogt de slaagkans aanzienlijk.
– Stimuleer vrienden of familie die willen stoppen, bijvoorbeeld door samen een rookvrije omgeving te creëren.
– Informeer je via campagnes zoals Rookstoplijn of Tabakstop.be om praktische tips en ondersteuning te krijgen.
– Focus op kleine stappen: elke dag zonder sigaret is winst voor je hart, longen én hersenen.
