Nieuw artrose-lab voor onderzoek “dat wereldwijd nergens anders beschikbaar is.”
In het Rotterdamse Erasmus Medisch Centrum is een nieuw artrose-onderzoekslab geopend, dat volgens de gebruikers onderzoek mogelijk maakt “dat wereldwijd nergens anders beschikbaar is.” In dit lab onderzoeken wetenschappers van de Technische Universiteit Delft en het Erasmus MC hoe gewrichten belast worden en hoe dat artrose veroorzaakt. “Met de resultaten uit het MOBI-lab willen we […]
Nieuw vaccin op basis van mRNA biedt hoop in strijd tegen longkanker
Onderzoekers van BioNTech hebben een klinische studie gestart met een baanbrekend mRNA-vaccin tegen niet-kleincellige longkanker (NSCLC), de meest voorkomende vorm van longkanker die 85% van de gevallen omvat. Het vaccin, genaamd BNT116, is ontworpen om het immuunsysteem te versterken en tegelijkertijd gezonde cellen te sparen. Dit innovatieve middel biedt nieuwe hoop in de strijd tegen […]
Covid doet tumoren bij muizen krimpen
Uit nieuw onderzoek blijkt dat een covid-infectie kan helpen om kanker te verminderen bij muizen. Wetenschappers krijgen steeds beter inzicht in de complexe relatie tussen het immuunsysteem en kankercellen, schrijft Justin Stebbing, professor biomedische wetenschappen aan de Anglia Ruskin-universiteit. Maar mensen moeten zich zeker niet met het virus laten besmetten. De wetenschappelijke bevindingen over het […]
CO2 omzetten in nieuwe materialen wordt eenvoudiger – en goedkoper
Onderzoekers hebben een nieuwe elektrode ontworpen die het makkelijker maakt om op grote schaal CO2 om te zetten in ethyleen, een basisbestanddeel van plastic. Een manier om onze uitstoot in te perken is koolstofdioxide opvangen aan de bron en verwerken tot brandstof, chemische grondstof of zelfs bouwmaterialen. Maar zulke pogingen waren tot hier toe zelden […]
Einstein telescope in grensregio stap dichterbij
Volgens het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap zijn onlangs grote stappen gezet om de Einstein Telescope in het grensgebied van België, Nederland en Duitsland te kunnen bouwen. Dat is gebleken op de vierde ministeriële top over dit project. De Vlaamse regering reserveert alvast 200 miljoen voor het project. Daarnaast ondersteunen België en Nederland de […]
Redenen voor hoop: vijf manieren waarop wetenschap de wereld beter maakt
Terwijl politieke ontwikkelingen somberheid kunnen brengen, bieden recente doorbraken in wetenschap en technologie redenen voor optimisme. Hier zijn vijf veelbelovende innovaties die de wereld kunnen verbeteren. 1. Stamceltransplantaties kunnen diabetes omkeren Wereldwijd leven meer dan 500 miljoen mensen met diabetes, een aandoening die ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken. Traditionele behandelingen richten zich op symptoombestrijding, maar baanbrekende […]
Klimaatverandering zal de voedselproductie beïnvloeden, maar dit kunnen we doen om ons aan te passen
Klimaatverandering heeft een ingrijpende invloed op de wereldwijde voedselproductie. Hoewel sommige gewassen in gematigde gebieden een opbrengststijging kunnen ervaren, worden tropische regio’s naar verwachting zwaarder getroffen met dalende opbrengsten. Dit vraagt om aanpassingen in landbouwpraktijken om voedselzekerheid te garanderen. Hier bespreken we de belangrijkste strategieën en uitdagingen. Vier manieren om gewassen aan te passen aan […]
Krachttraining bij ouderen is ontstekingsremmend en boost het immuunsysteem
Niemand ontsnapt aan veroudering. Mensen krijgen grijs haar en rimpels, hun kracht en hun spiermassa neemt af, zelfs al vanaf een prille leeftijd van 30 jaar. Minder zichtbaar is dat ook ons immuunsysteem veroudert. Die veroudering manifesteert zich onder andere in het bloed, door de aanwezigheid van meer ontstekings-gerelateerde elementen, ook wel chronisch laaggradige ontsteking […]
Grootste koraal ter wereld ontdekt – zichtbaar vanuit de ruimte
Wetenschappers hebben nabij de Salomonseilanden per toeval het grootste koraal ter wereld ontdekt. “Het is alsof je de hoogste boom op aarde vindt.” Met een omtrek van 183 meter is het koraal veel groter dan een blauwe vinvis, het grootste dier op aarde. Met een oppervlakte van zo’n vijf tennisvelden is het vanuit de ruimte […]
Het gaat er vriendschappelijk aan toe op de Belgische werkvloer
Beter een goede collega dan een verre vriend’, voor ruim de helft van de Belgische werknemers (56,5%) is dit een waarheid als een koe. Meer dan zeven op tien werknemers (70,6%) hebben een vriendschappelijke band met hun collega’s. Ze kunnen op hun collega’s rekenen bij werkgerelateerde problemen (71,3%), maar ook wanneer ze het emotioneel moeilijk […]
Batterijen zonder vervuilende mijnbouw: planten halen nikkel uit de bodem
Een internationaal team onderzoekt hoe planten kunnen worden ingezet om nikkel te winnen, een metaal dat essentieel is voor lithiumbatterijen. Het onderzoek krijgt een injectie van bijna 1,5 miljoen dollar van het Amerikaanse ministerie van Energie. Het project richt zich op twee planten uit de mosterdfamilie die bekend staan om hun vermogen om metaal uit […]
Eerste houten satelliet ter wereld gelanceerd om ruimteafval te verminderen
In een baanbrekend experiment hebben wetenschappers van de Kyoto Universiteit de eerste houten satelliet, genaamd LignoSat, gelanceerd om te onderzoeken of hout kan helpen de hoeveelheid ruimteafval te verminderen. Het idee is dat het houten materiaal volledig verbrandt wanneer het terugkeert in de atmosfeer, waardoor schadelijke metaaldeeltjes worden vermeden. LignoSat, een experimentele satelliet van slechts […]
Amputaties door diabetes in dalende lijn
Onderzoeker Patrick Lauwers van de Universiteit Antwerpen en het Universitair Ziekenhuis Antwerpen heeft goed nieuws voor mensen met diabetes in België. Hoewel diabetes wereldwijd stijgt en verschillende gezondheidsrisico’s met zich meebrengt, toont een nieuwe studie aan dat de Belgische aanpak werkt: het aantal amputaties bij diabetespatiënten daalt aanzienlijk. “De cijfers voor ons land zijn confronterend, […]
Tsjernobyl een dode zone? De kikkers floreren er als vanouds
Bijna veertig jaar geleden werd de wereld opgeschrikt door de kernramp in Tsjernobyl, maar inmiddels is de ‘dode zone’ rond het gebied, door de afwezigheid van de mens, uitgegroeid tot het grootste natuurreservaat in Europa. Biologen Germán Orizaola en Pablo Burraco bestudeerden er de kikkers en zagen dat de huidige straling geen impact heeft op hun […]
Plastic afval nu vanuit de ruimte te zien en dat is goed nieuws
Australische onderzoekers hebben een methode ontwikkeld om plastic afval op onze stranden te spotten. Dat maakt het een stuk eenvoudiger om de rommel gericht op te ruimen. We sturen zo’n 10 miljoen ton plastic afval per jaar de oceaan in, en dat cijfer kan tegen 2030 zelfs stijgen naar 60 miljoen ton. Al dat afval […]
Koralen kunnen warmer zeewater overleven, als ze een handje worden geholpen
In experimenteel opgezette koraalriffen waarop stressoren worden losgelaten, blijken toch geen rampscenario’s plaats te vinden, zeggen onderzoekers van de Universiteit van Hawaï. “Koralen houden stand als gemeenschap, al is dat wel in een aangepaste vorm.” Als de uitstoot van CO2 binnen de perken kan blijven en lokale stressoren zoals de zuurtegraad worden beteugeld, dan kunnen […]
Vernieuwing helpt de zorg vooruit: een elektronische pleister en een supersnelle huidscanner
Vernieuwing helpt de zorg vooruit. Daarom reikt een van de grootste zorgverzekeraars van Nederland, VGZ, prijzen uit aan de Zorgvernieuwers van 2024. Met deze awards vraagt de zorgverzekeraar aandacht voor slimme en vernieuwende ideeën. Zodat ze bekender worden en ook op andere plekken in Nederland gebruikt kunnen worden. “Zo brengen we een gezonder Nederland met […]
Nieuw perspectief voor uitbehandelde patiënten met terugkerende agressieve hersentumoren
Een nieuw klinisch onderzoek van het UZ Brussel, uitgevoerd met steun van Kom op tegen Kanker, toont dat de overlevingskans op 1 jaar bijna is verdubbeld en op 2 jaar van 1% naar 25% steeg voor patiënten met terugkerende kwaadaardige hersentumoren, zoals glioblastoom. De studie, geleid door medisch oncoloog prof. dr. Bart Neyns en neurochirurg […]
Onderzoeker ontwikkelt 3D-geprinte chirurgische sjablonen voor cardiovasculaire ingrepen
Ida Anna Cappello, onderzoeker aan het Heart Rhythm Management Centre van het Universitair Ziekenhuis Brussel (VUB), ontwikkelde biomedische technologie met patiëntspecifieke, 3D-geprinte chirurgische sjablonen voor cardiovasculaire ingrepen. In nauwe samenwerking met cardiologen en hartchirurgen is Cappello’s werk zeer veelbelovend om de precisie bij complexe hartoperaties aanzienlijk te verbeteren. Het onderzoek van Cappello richt zich […]
Filter zuivert lucht op unieke manier
Dat de luchtkwaliteit in afgesloten ruimtes snel achteruitgaat, leerde corona ons. Ventilatiesystemen zorgen voor een constante aanvoer van propere lucht, maar dat gaat ten koste van het milieu en de portemonnee. Luchtleidingfabrikant Vento en wetenschappers van de Universiteit Antwerpen ontwikkelden daarom een nieuwe luchtreiniger. Het toestel zet vervuilde luchtdeeltjes om in water en koolstofdioxide. Goede […]
Nieuwe ontdekking maakt CO2 uit de lucht halen plots stuk eenvoudiger
Amerikaanse scheikundigen hebben een nieuw type van absorberend materiaal gemaakt dat veelbelovend klinkt om koolstofdioxide uit de lucht te filteren en zo de CO2-concentratie in de atmosfeer te doen dalen. Om de klimaatopwarming onder de grens van anderhalve graad te houden, zullen we naast uitstootbeperking ook CO2 uit de lucht moeten halen. Dat afvangen en […]
Limburg (NL) krijgt nieuw innovatiecentrum voor duurzame land- en tuinbouw
Limburg krijgt een nieuw innovatiecentrum voor duurzame tuinbouw: Brightlands Next Generation Farming. Dit project is een initiatief van de Brightlands Campus Greenport Venlo en Kronos Vitale. De totale investering in het project bedraagt bijna 3,6 miljoen euro. De helft daarvan komt van de initiatiefnemers, de andere helft financiert de Regio Deal Noord-Limburg. Binnen deze Regio […]
Gevelgroen beschermt erfgoed tegen weer en wind
Vorst, neerslag, hittegolven: historische gebouwen verweren door blootstelling aan weer en wind. Klimplanten zoals klimop en wingerd kunnen ons erfgoed beschermen tegen slijtage, ontdekte Marie De Groeve (Universiteit Antwerpen). “De begroeiing creëert een zachter microklimaat en beschermt de muren tegen neerslag. Daarbovenop kan gevelgroen een oplossing bieden voor de steeds warmere zomers in onze steden.” […]
Slimme steden: AI toont de weg naar de meest stabiele bouwgrond
Japanse ingenieurs hebben met artificiële intelligentie (AI) een model ontwikkeld om de stabiliteit van de ondergrond beter te voorspellen. Nu steden wereldwijd groter worden is het volgens hen een nuttige tool die kan voorkomen dat er gebouwd wordt op plekken die gevoelig zijn voor aardbevingen en zelfs kunnen veranderen in zinkgaten. In aardbevingsgevoelige landen zoals […]
Veel tijdwinst bij opstellen van behandelplan borstkanker door kunstmatige intelligentie
Het intekenen van tumoren en omliggende organen van borstkankerpatiënten en het daarna opstellen van een exact bestralingsplan blijkt grotendeels automatisch en dus sneller te kunnen door het gebruik van Artificial IntelIigence (AI)-modellen, ofwel door de inzet van kunstmatige intelligentie. Op die manier blijft het net zo betrouwbaar en accuraat. Het levert flinke tijdwinst per patiënt […]
Hoe boeren naast hun gewassen ook zon kunnen oogsten
Zonnepanelen op landbouwgrond kunnen de klimaatdoelstellingen verzoenen met de voedselproductie, schrijft Austin Kay van het Centre for Integrative Semiconductor Materials van de Swansea University. Hij werkte mee aan een tool om de duizenden combinaties aan technologie en gewassen snel te kunnen analyseren. In de race om de netto nuldoelstellingen moeten emissies van alle industriële sectoren […]
Hoop voor Europese boomsoorten: ze hebben nog al crises overleefd
Zeven van de meest voorkomende Europese boomsoorten hebben hun genetische diversiteit in het verleden kunnen beschermen tegen grote milieucrises. Dat is hoopgevend nieuws in het licht van de klimaatverandering, zeggen Zweedse en Finse experten. Soorten als de eik, beuk, zilverberk en grove den hebben zich al door grote milieucrises geworsteld, zoals de laatste ijstijd zo’n […]
Tilapia kan beter tegen de kou dankzij kauwgum
Twee ingrediënten die vaak voorkomen in kauwgom kunnen tilapia beter bestand maken tegen lagere temperaturen. Daardoor kan de groei van de kweekvis tijdens koude seizoenen verbeteren, hebben onderzoekers ontdekt. De kweek van tilapia is een groeiende sector en een belangrijke bron van inkomsten voor viskwekers in Azië, Afrika en Latijns-Amerika. Maar de gevoeligheid van de […]
De sleutel tot langer leven: minder eten en een stokoude oma
Een sobere levensstijl op vlak van voeding houdt je langer in leven, maar afvallen alleen is niet voldoende. Dat stellen wetenschappers na onderzoek naar voeding, veroudering en levensduur bij muizen. Al bijna een eeuw lang leveren studies in laboratoria interessante resultaten op die het idee ondersteunen dat ‘calorierestrictie’ en levensduur sterk op elkaar inspelen. Studies […]
Planten kunnen helpen om microplastics uit het milieu te halen
Kunnen planten deel zijn van de oplossing in de strijd tegen plasticvervuiling en microplastics? Onderzoekers denken van wel, en hebben een lijst aangelegd met soorten die hier goed in zijn op het land én in het water. Planten absorberen micro- en nanoplastics in hun stengels en wortels, wat wetenschappers al langer zorgen baart over hoe […]
Opsteker voor gezondheid en milieu: kwikvervuiling gedaald
Een streepje goed nieuws voor het milieu: de kwikuitstoot door menselijke activiteiten is afgenomen in de afgelopen twee decennia. Dat blijkt uit cijfers van het Massachusetts Institute of Technology. Onderzoekers van het MIT hebben de gegevens van alle beschikbare meetstations op het noordelijk halfrond geanalyseerd. Ze concluderen dat de atmosferische concentraties van kwik tussen 2005 […]
Mens en AI brengen brein van fruitvlieg volledig in kaart
Onderzoekers hebben het eerste bedradingsschema gemaakt van alle 140.000 neuronen en de 50 miljoen verbindingen in een vliegenbrein. “Hopelijk helpt dit ons om te begrijpen wat er misgaat in onze hersenen, bijvoorbeeld bij psychische aandoeningen.” De onderzoekers zien de kaart van de hersenen van een vlieg als een belangrijke eerste stap naar het voltooien […]
Hoop voor de banaan: eerste resistente plant ontwikkeld
In Nederland is een bananenplant ontwikkeld die resistent is tegen twee van de meest verwoestende ziektes voor bananen. Dat biedt hoop voor de kwetsbare sector. De ontwikkeling van de nieuwe variëteit komt op een zeer belangrijk moment voor de wereldwijde bananenteelt. Verwoestende ziektes hebben de afgelopen jaren tot enorme verliezen geleid die in de honderden […]
Antidepressivum blijkt veelbelovend tegen agressieve hersentumor
Een bestaand en betaalbaar antidepressivum blijkt ook effectief tegen hersenkanker – tenminste in het lab. Zwitserse onderzoekers willen nu snel de werking bewijzen. ‘Glioblastoom’ is een bijzonder agressieve hersentumor die op dit moment ongeneeslijk is. Artsen kunnen enkel de levensverwachting van patiënten verlengen via operaties, bestraling, chemotherapie of chirurgie. Maar de helft van de patiënten […]
Experimenten wijzen naar dode vulkanen als schat van zeldzame mineralen
Het magma van oude, uitgedoofde vulkanen zit waarschijnlijk vol zeldzame aardmetalen, blijkt uit experimenten. Dat is goed nieuws voor de energietransitie. Zeldzame aardmetalen zijn alomtegenwoordig in toepassingen van smartphones, flatscreens, treinen en raketten. Bovendien zijn ze essentieel voor de transitie naar schonere energie: voor elektrische auto’s, batterijparken en windturbines. De vraag naar de elementen zal […]
Meer palmolie en minder schade voor het milieu: experten denken dat het kan
Het is perfect mogelijk om aan de wereldwijd groeiende vraag naar palmolie te voldoen zonder bossen te kappen, zeggen Nederlandse experten. En de milieu-impact van de bestaande productie kan flink naar beneden. “We moeten grote en kleine boeren helpen om de bestaande plantages duurzamer en efficiënter te gebruiken.” In Indonesië, de grootste palmolieproducent ter wereld, […]
Hoe simpel kan het zijn: kleinere porties doen vleesconsumptie met een derde dalen
Mensen eten grote porties vlees als ze die geserveerd krijgen. Maak de portie vlees standaard een derde kleiner en 90 procent van de consumenten blijft net zo tevreden. Dat blijkt uit een Duits experiment in de cafetaria van een revalidatiekliniek. We eten nog altijd te veel vlees. Dat heeft niet enkel een negatieve invloed op […]
Toegenomen pedagogische kwaliteit in de kinderopvang
Onderzoek toont dat de pedagogische kwaliteit in opvang van baby’s en peuters is toegenomen tegenover de vorige meting uit 2016. Ook ouders zijn erg tevreden over hun opvang. “Vanuit Opgroeien zijn we blij dat de positieve dynamiek die we al langer zien in de sector ook zichtbaar is in de resultaten. De pedagogische kwaliteit in […]
Kunst geïnspireerd door baanbrekend onderzoek
De Whitehouse Gallery in Brussel opende vorige week een unieke tentoonstelling van werk door kunstenares Isabel Fredeus, waarin wetenschap en kunst op innovatieve wijze samenkomen. De tentoonstelling is het resultaat van een jaar durende samenwerking tussen Fredeus en Elise Elsacker van de onderzoeksgroep microbiologie aan Vrije Universiteit Brussel (VUB). Centraal in de tentoonstelling staat het […]
EV-laadpalen goed voor lokale economie
De installatie van een laadpaal leidt tot meer omzet voor bedrijven in de buurt, blijkt uit onderzoek door het Massachusetts Institute of Technology (MIT). Dat effect is nog sterker in wijken met lage inkomens. Meer laadpunten zijn niet alleen essentieel om de verdere opmars van de elektrische auto te stuwen. Uit het nieuwe onderzoek blijkt […]
“Tegengif” beschermt bijen tegen pesticiden
Wetenschappers zijn een tegengif op het spoor dat honingbijen beschermt tegen pesticiden. Een eerste test toont veelbelovende resultaten bij hommels. Wetenschappers zijn hard op zoek naar manieren om bijen en hommels beter te beschermen, want dat is nodig. Ze zijn essentiële bestuivers voor bijna 80 procent van alle gewassen in de wereld. Maar ze gaan […]
Significante verbeteringen in de behandeling van slokdarmkanker
Nieuw onderzoek, uitgevoerd in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven, heeft aangetoond dat de behandeling van slokdarmkanker significant verbeterd kan worden door optimalisatie van het zorgpad. Het onderzoek richtte zich op het verbeteren van het herstelproces en het verminderen van complicaties. Het aantal patiënten dat jaarlijks de diagnose slokdarmkanker krijgt, blijft toenemen. De behandeling van deze […]
Na stressperiode gaan zaadcellen harder zwemmen
Stresserende gebeurtenissen zoals een pandemie leiden tot verbeterde prestaties van sperma, tenminste als de gebeurtenis voorbij is. Een mooi staaltje van evolutionaire veerkracht om het geboortecijfer weer op te drijven na moeilijke periodes, stelt de onderzoeker die het mechanisme onthulde. Het onderzoek gebeurde op de medische campus van de Universiteit van Colorado en toont aan […]
Ook jongeren denken na over nalaten aan goede doelen
Het Research Centre for Sustainable Organizations van HOGENT heeft recent een onderzoek uitgevoerd bij 2600 Belgen die in 2023 een of meerdere goede doelen steunden. Uit dit onderzoek blijkt dat 26% van de respondenten wil nalaten aan een goed doel of in overweging neemt om dit te doen. Hoewel slechts 2% dit effectief al heeft […]
Hoe kunstmatige intelligentie incontinentie kan verminderen voor prostaatkankerpatiënten
Hoe groot is de kans op incontinentie als de chirurg de plasbuis doorknipt? Het is heel goed mogelijk dat over een paar jaar Artificial Intelligence (AI) ofwel kunstmatige intelligentie het antwoord geeft bij het verwijderen van de prostaat. Het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven onderzoekt dit. Incontinentie is – samen met impotentie – de meest ingrijpende […]
Fietsen en fruit beschermen tegen burn-out in het onderwijs
Een kwart van de leerkrachten in het middelhaar onderwijs heeft een verhoogd risico op burn-out, zelfs al meteen bij de start van het nieuwe schooljaar. Tegen november stijgt dat risico naar 1 op de 3 lesgevers. “Voldoende fruit eten is een van de beste beschermers”, zegt VUB-bewegingswetenschapper Yanni Verhavert. Doctoraatsonderzoek aan de Vrije Universiteit Brussel […]
Essentiële bijdrage aan de kwaliteit van leven voor verlamde ALS patiënt
Wetenschappers van het UMC Utrecht beschouwen het als een belangrijk resultaat dat een vrouw met de spierziekte ALS dankzij een neuroprothese nog zeven jaar heeft geleefd. De vrouw die vrijwel volledig verlamd was heeft met een speciale computer zeven jaar lang kunnen communiceren met familie en verzorgenden. Uit een studie van het UMC Utrecht blijkt […]
AI speurt naar nieuwe medicijnen in Afrikaanse plantengeneeskunde
Afrikaanse onderzoekers laten artificiële intelligentie (AI) los op de traditionele geneeskunde in de hoop zo nieuwe medicijnen te vinden. Ze staan onder leiding van Fidele Ntie-Kang, een Kameroense wetenschapper die rotsvast gelooft dat zo’n aanpak de uitdagingen in de gezondheidszorg kan oplossen. Het team van Fidele Ntie-Kang, hoogleraar farmaceutische chemie aan de Universiteit van Buéa […]
Onderzoek bij vinken: Interactie bevordert leren
Sociale interactie maakt leren gemakkelijker, zelfs op latere leeftijd. Dat bevestigt een studie bij zangvogels, die ook belangrijk kan zijn voor een beter begrip van leren bij de mens, stellen de onderzoekers. Onderzoekers van de McGill-universiteit ontdekten dat zebravinken die in hun vroegste ervaringen weinig tot geen interactie hebben gehad met andere soortgenoten, later in […]
Slaap ‘reset’ neuronen voor nieuwe herinneringen de volgende dag
Een goede nachtrust herstelt ons energiepeil, maar uit nieuw onderzoek aan de Amerikaanse Cornell-universiteit blijkt dat slapen ook een andere functie reset: het geheugen. Als we nieuwe dingen leren of ervaren, worden neuronen actief in de hippocampus, een gebied in onze hersenen dat van vitaal belang is voor het geheugen. Later, terwijl we slapen, herhalen […]